Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агентлиги

Parallel kompyuter arxitekturasi va dasturlash fani bo‘yicha  
Kompyuterlarni  ko‘p  sathli  tashkil  qilinishi.  Interpretatsiya  va  translyatsiya. 
Raqamli  mantiqiy  sath.  Raqamli  mantiqiy  sath  ob’ektlari.  Mikroarxitektura  sathi. 
Ma’lumotlar  trakti  va  uning  amalga  oshirilishi  va  nazorat  qilinishi.  Mikrodastur  va 
uning qo‘llanilishi sohasi. Parallel ishlov berish texnologiyalari. 
Parallel  kompyuter  arxitekturasi.  Parellel  hisoblash  mashinasining  Fon-neyman 
tomonidan  ishlab  chiqilgan  sxemasini  keltiring  va  uni  ishlash  tamoilini  tushuntirib 
bering.  Zamonaviy  kompyuterlarning  xillarini  va  ular  bir-biridan  farqi.  Bevosita  va 
to‘g‘ridan-to‘g‘ri adreslash. 
Parellellashtirish  usullari.  Markaziy  protsessor  qurilmasi.  Uning  tarkibiy 
qurilmalari  va  ularning  birgalikda  ishlashi.  Ma’lumotlar  traktining  sikli  va  uning 
qadamlari. Stekli xotiraning tashkil qilinishi va ishlatilishi. 
Open  MP  texnologiyasi.  Konveyerli  ishlash  va  uni  amalga  oshirish. 
Kompyuterlarda  ifodalanishi  mumkin  bo‘lgan  ma’lumotlarning  xillari.  Raqamli 
ma’lumotlarning 
xillari. 
Kompyuterlarda 
ifodalanishi 
mumkin 
bo‘lgan 
ma’lumotlarning xillari. Raqamli bo‘lmagan ma’lumotlarning xillari. 
Buyruqlarnin  formatlari  va  xillari.  Adreslash,  boshqarish  oqimi  va  uzilishlar 
haqida tushunchalar  bering. Bul algebrasi va bul funksiyalari iboralariga tushunchalar 
bering.  Kompyuter  texnikasida  ventil  deganda  nima  tushuniladi  va  ularning  qanday 
xillari  mavjud.  Kaysi  mantikiy  elementlar  kompyuter  texnikasida  asosiy  elementlar 
hisoblanadi  va  ularning  xaqiqat  jadvallarining  tuzilishi.  I,  ILI  va  NE  mantiqiy 
elementlari  asosida  uncha  katta  bo‘lmagan  mantiqiy  sxemalarni  amalga  oshirish 
ketma-ketligini misol bilan tushuntirib bering.  
Kompyuterlarda  mantiqiy  sxemalarni  amalga  oshiruvchi  integral  sxemalarni 
qurish  qaysi  mantikiy  elementlar  asosida  amalga  oshirilgan  va  ular  nima  deb  ataladi. 
Asosiy raqamli mantiqiy sxemalarning nomlari va ularni  bajaradigan vazifalarni aytib 

---

bering. Kompyuterning asosiy xotirasi qanday tuzilgan va u nima uchun mo‘ljallangan. 
Asosiy xotirada adreslash qanday amalga oshiriladi.  
Baytlarni  to‘g‘ri  va  teskari  tartibda  joylashtirish  nima  ekanligini  tushuntirib 
bering.  Asosiy  xotraga  murojaat  qilish  qanday  amalga  oshiriladi?  Asosiy  xotiraga 
murojat  qilishning  qanday  rejimlarini  bilasiz,  ularni  mohiyatini  tushuntirib  bering. 
Kesh-xotira  nima  uchun  mo‘ljallangan,  uning  qanday  xillari  mavjud  va  u  qanday 
qo‘llaniladi.  Xotira  modullarining  qanday  xillarini  bilasiz  va  ular  qanday  yig‘ilgan 
bo‘ladi. Tezkor xotira qurilmalarining qanday xillari mavjud. 
Pentuim  4  va  UltraSPARC  III  protsessorlariga  ega  kompyuterlarning  asosiy 
xotirasi  chizmasini  keltiring  va  ularni  tushuntirib  bering.  Ma’lumotlarni  kiritish-
chiqarish  arxitekturasi  deganda  nima  tushuniladi.  Kompyuter  shinasi  qanday  tuzilgan. 
Magnitli disklarda – vinchesterlarda, yo‘lka, sektorlararo-interval, silindir, zona degan 
atamalarga  tushunchalar  bering.  Assembler  tilida  qanday  xildagi  buyruqlar  mavjud. 
Sinxron  va  parallel  shinalar  va  ularning  ishlash  prinsiplari.  Kompyuter  parallel 
shinalarining  tuzilishi  va  qanday  ishlashini  tushuntirib  bering.  PC  (IP),  CS  va  DS 
registrlari  deganda  qanday  registrlar  tushuniladi  va  ular  nima  uchun  ishlatiladi.  Intel 
8088  protsessori,  uning  tuzilishi  va  qanday  ishlashi  haqida  tushunchalar  bering.  USB 
shinasi,  uning  tuzilishi  va  qanday  ishlashi  haqida  ma’lumot  bering.  PCI  Exspress 
shinasi, uning tuzilishi va qanday ishlashi haqida ma’lumot bering.