O`zbekiston Respublikasi Sog`liqni saqlash vazirligi Toshkent farmatsevtika inistitu



Download 1,29 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/116
Sana12.01.2022
Hajmi1,29 Mb.
#353528
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   116
Bog'liq
kasbiy psixologiya fanidan maruzalar matni

Individ  va  shaxs.   
Odam  dunyoga  odam  bulib  keladi.  Bu  ta'kid  yuzaki 
karagandagina isbot talab kilmaydigan xakikat bulib va takrorlanaverib siykasi chikib 
ketgan 
iborat
  bulib  tuyuladi.  Gap  shundaki,  bu  urinda  xususan  insoniy  belgilar  va 


fazilatlarning rivojlanishi  uchun tabiiy shart-sharoitlar  paydo bulishi  genetik  jixatdan 
oldindan belgilab kuyilganligi ta'kidlanadi. Dunyoga kelayotgan    chakalokning gavda 
tuzilishi  unda  tik  yurish  uchun  imkoniyatning  mavjudligini  takozo  etsa,  miyasining 
tuzilishi  akli-xushining  rivojlanishi  uchun  imkoniyat  tugdiradi,  kullarining 
shakl-shamoyili  mexnat kurollaridan  foydalanish  istikbolining  mavjudligini kursatadi 
va xokazo. Bular bilan chakalok uz imkoniyatlari yigindisiga binoan odam xar kanday 
xolatda  xam  bu  xildagi  fazilatlar  yigindisining  soxibiga  aylana  olmaydigan  xayvon 
bolasidan  fark  kiladi.  Shunday  kilib,  yukorida  aytilganlar  orkali  chakalokning  inson 
zotiga  mansubligi  tasdiklanadi  va  fakat  individ  tushunchasida  kayd  etiladi  (bundan 
farkli ularok, xayvon bolasi dunyoga kelishi bilanok va xayotning oxiiga kadar jonzot 
deb 
yuritiladi). 
"Individ" 
tushunchasida 
kishining 
nasl-nasabi 
xam 
mujassamlashgandir.  Yangi  tugilgan  chakalokni  xam,  katta  yoshdagi  odamni  xam, 
mutafakkirni  xam,  akli  zaifni  xam,  yovvoyilik  boskichidagi  kabilaning  vakilini  xam, 
madaniyatli  mamlakatda  yashayotgan  yuksak  bilimli  kishini  xam  individ  deb 
xisoblash mumkin. 
 
Shunday  kilib,  konkret  individ  deb  ataganda  biz  juda  kup  narsalarni  aytgan 
bulamiz. Aslini olganda, bu bilan uning potensial ravishda inson ekanligi aytilgandir. 
Uning  bundan  keyingi  va  xatto  juda  xam  umumiy  tarzdagi  ta'rifi  fazilatlarini  bayon 
etilishi  va  izoxlanishini  takozo  kiladi.  Bunday  fazilatlarsiz  u  fakat  boshkalarga 
uxshamaydigan  emas,  balki  ular  kabi  xarakat  kilmaydigan,  fikrlamaydigan,  iztirob 
xam  chekmaydigan,  jamiyat  a'zosi  sifatida,  tarixiy  jarayonning  ishtirokchisi  sifatida 
sosial  alokalarga  jalb  xam  etilmagan  real  kishi  emas,  balki  demografik 
ma'lumotnomalardagi  jonsiz  birlik  xolida  koladi,  xolos.  Individ  sifatida  dunyoga 
kelgan  kishi  aloxida  sosial  fazilat  kashf  etadi,  shaxs  bulib  yetishadi.  Individ  xali 
bolaligidayok  tarixan  tarkib  topgan  ijtimoiy  munosabatlar  sistemasiga  jalb  etiladi.  U 
bu  sistemani  allakachon  tayyor  xolda  uchratadi.  Kishining  jamiyatdagi  bundan 
keyingi rivojlanishi munosabatlarning shu kadar chigalliklarini vujudga keltiradiki, bu 
xol uni shaxs sifatida shakllantiradi. 
 
Psixologiyada individ tomonidan amaliy faoliyat va munosabat jarayonida xosil 
kilinadigan  xamda  ijtimoiy  munosabatlarning  individga  ta'sir  utkazish  darajasi  va 
sifatini  belgilaydigan  sistemali  tarzdagi  sosial  fazilat  shaxs  tushunchasi  bilan  ifoda 
etiladi. 
 
Individning  aloxida  sosial  fazilati  sifatidagi  shaxsning  uzi  nimaq  Eng  avvalo, 
agar biz shaxs individning fazilati ekanligini tan oladigan bulsak, bu bilan biz  individ 
va  shaxsning  birligini  tasdiklagan  va  ayni  paytda  bu  tushunchalarning  bir-biriga 
uxshashligini  inkor  etgan  bulamiz  (misol  uchun,  yoruglikni  sezuvchanlik   
fotoplenkaning  xususiyati  xisoblanadi,  lekin  fotoplenka-bu  yoruglikni  sezuvchanlik, 
yoki  yoruglikni  sezuvchanlik-bu  fotoplenka  degan  ma'noni  anglatmaydi).  "Shaxs  va 
individ" tushunchalarining bir-biriga uxshashligini barcha yetakchi sovet psixologlari 
-  B.G.Ananyev,  A.N.Leontyev,  B.F.Lomov,  S.L.Rubinshteyn  va  boshkalar  inkor 
etishadi. 
 

Download 1,29 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   116




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish