T o sh k e n t irrig a tsiy a va q ishloq xo‘ja L ig in I

Muomala  madaniyati  va  uning  ijtimoiy-tarixiy  ahamiyati.
 
loqiy  madaniyatning  muomala  odobi,  etiket,  kasbiy  odob  kabj 
tarkibiy  qismlari  mavjud  bo‘lib  inson  hayoti,  faoliyatida  т и Ц  
ahamiyat  kasb  etadi.  Muomala  madaniyati  axloqiy  madaniyat 
ning tarkibiy qismidir.
«Muomala»  iborasi  ijtimoiy  taraqqiyotning  deyarli  barely 
sohalarida  insonning  kundalik  faoliyatida  hamda  insonlarar,, 
munosabatlarga  nisbatan  bevosita  yoki  bilvosita  qo'llaniladj 
Muomala  madaniyati  keng  ma’noda  insonning  butun  Ьауоц 
va  faoliyati  davomida  tarbiyalanadigan jarayon  bo‘lib,  и  oilada 
jamiyatda,  jamoada  shakllanadi.  Muomala  madaniyati  inso^ 
ning  ijodiy kuchi va  aqliy  qobiliyati,  tafakkur  salohiyati va <Цч 
yoqarashining  muayyan  darajasi  hisoblanadi.  Muomalani^ 
«madaniyat»  atamasi bilan bog‘liqligi ham uning ma’naviy hay(J|. 
sohasiga  daxldorligidadir.  Muomala  —  bu  insonlar  o'rtasid^ 
aloqalarning paydo bo‘lishi va rivojlanishi hamda ularning hay^
309

---

faoliyatidagi  ehtiyojning  murakkab jarayoni bo‘lib,  o‘zga  kishilar 
bilan  m a’lumot  almashish,  ularni  tushunish  va  idrok  etishning 
hamkorlikdagi  strategiyasidir.
Muomala  madaniyatida  xushfe’llik,  xushmuomalalik,  hayo- 
ibolilik,  beozorlik,  shirinso'zlik,  ochiqko‘ngillik  singari  axloqiy 
m e’yorlar muhim   sanaladi.
Muomala  odobi boshqa kishilarning  qadr-qimmatini,  izzatini 
joyiga qo‘yish bo‘lib,  ko‘pchilik oldida bir kishiga aytiladigan gap 
boshqalarni  noqulay  ahvolga  solib  qo‘yadi.  So‘zlash  va  tinglay 
bilish,  suhbatlashish  madaniyati  muomalaning  muhim  jihatini 
tashkil  etadi.