N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdiraz а kov, M. X. Ashurov

VIII.2-rasm. Neftni kompleks tayyorlash qurilmasi va jihozlarning 
 umumiy texnologik tarxi
 
1
–
neft quduqlari; 2
–neft miqdorini o‘lchovchi jihozlar; 3–
 siquvchi nasos stansiyasi;  4
–
gazni qayta ishlash zavodi; 5
–
 neftni kompleks tayyorlash qurilmalari; 6
–
 suvni tozalovchi 
qurilmalar; 7
–
 neftni saqlovchi rezervuarlar; 8
–
 tayyorlangan neftni uzatuvchi nasoslar; 9
–
neft 
sifatini tekshiruvchi jihozlar; 10
–
tayyor neftni saqlovchi rezervuarlar; 11
–
tayyor neftni magistral 
neft quvuriga (12) haydovchi nasoslar; 13
–
suvni haydovchi nasos; 14
–
 suvni neft quduqlariga 
haydash. 
 
 
Neftni turg`unlashtirish. 
Neftni 
turg’unlashtirish
  deganda  normal  sharoitda  gaz  holatida  bo`lgan  neft 
tarkibidagi  yengil  uglevodorodlarni  ajratib  olish  va  ularni  neft 
–
  kimyo  sanoatiga 
ishlatish uchun yuborish tushuniladi. Neft tarkibidagi yengil uglevodorodlarni ajratish 
(separatsiya)  va  rektifikatsiya  usullari  yordamida  amalga  oshiriladi.  Ajratish  usulida 
neft  aralashmalarini  bir  yoki  bir  necha  bor  bug`latish  va  bosimini  kamaytirish 
natijasida  undan  yengil  uglevodorodlarni  va  ular  bilan  birga  boshqa  gazlarni 
ajratiladi. 
Rektifikatsiya  usulida  neftni  bir  yoki  bir  necha  bor  qizdirish  va  sovutish 
(kondensatsiyalash)  natijasida  undan  aniq  uglevodorod  fraksiyasi  olinadi.  Kon 
maydonida neftni turg`unlashtirish ajratish usulida amalga oshiriladi. 
Yuqori  bosimdagi  neft  oqimi  ajratgichga  tushganda,  uning  bosimi  kamayadi. 
Natijada  yuqori  bosimda  suyuq  holatda  bo`lgan  yengil  uglevodorodlar  gaz  holatiga 
o`tib, suyuq neftdan ajraladi.