N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdiraz а kov, M. X. Ashurov

 
deyiladi. 
 
VII.2. Turli separatorlarning maqsadi va konstruktiv xususiyatlari 
Neftni gaz va suvdan turli xil separatorlarda quyidagi maqsadlarda ajratiladi: 
1) 
yo’ldosh gazni kimyoviy xomashyo yoki yoqilg’i sifatida ajratib olish;
 
2) neft va gaz oqimini aralashishini va gidravlik qarshiligini kamaytirish; 
3) hosil 
bo’lgan ko’pikni tarqatish;
 
4) nobarqaror emulsiyani qazib olishda neftdan suvni ajratib olish; 
5)  gaz  va  gazkondensat  koni  maydonida  separatorlar  gazdan  suyuqlik 
tomchilari  va  mexanik  aralashmalarni  ajratish  maq
sadida  o’rnatiladi.
  Har  qanday 
turdagi separatorda 
quyidagi to’rt seksiya ajratiladi.
 
I.  Asosiy  ajratish  seksiyasi,  neftni  gazdan  ajratish  uchun  xizmat  qiladi. 
Ajratish seksiyasining ishlashiga quduq mahsulotini kiritish katta t
a’sir et
adi. 
II.  Tindirgich  seksiyasi,  unda  ajratish  seksiyasidan  tushgan  neftdan  gaz 
pufakchalarini  qo’shimcha  ajratish  amalga
  oshiriladi.  Neft  tarkibidagi  mayda  gaz 
pufakchalarini  ajratishni  yaxshilash  uchun  kichik  qalinlikdagi  neft  oqimi  qiya 
tekislikdan oqiziladi. 
III.  Neftni  yig’ish  seksiyasi,  separatorning  eng  pastki  qismini  tashkil  qilib, 
neftni  yig’ish  va  separatordan  chiqarish  uchun  xizmat  qiladi.  Bu  yerda  neft 
tindiruvchi seksiyaning ishlash samarasiga  qarab bir fazali  yo
’
li gaz  aralashgan ikki 
fa
zali ko’rinishida bo’ladi.
 
IV. Tomchi tutqich seksiyasi, separatorning yuqori qismida joylashgan va gaz 
oqimi bilan qo’shilib ketayotgan kichik tomchilar
ni tutish uchun xizmat qiladi. 
Neft  koni  maydonida  joylashtirilgan  har  qanday  turdagi  separatorning 
sam
arali  ishlashi  quyidagi  asosiy  ikkita  ko’rsatkichga  bog’liq:  tomchi  tutgich 

---

86 
 
seksiyasi IV dan chiqayotgan gaz oqimi tarkibidagi tomchi ko’
rinishidagi suyuqliklar 
miqdori 
va neftni yig’ish seksiyasidan chiqayotgan neft tarkibidagi gaz pufakchalari 
miqdori.  B
u  ko’rsatkichlar  qancha  kam  bo’lsa,  separator 
shuncha  samarali 
ishlamoqda deyishimiz mumkin. 
Gaz  va  gazkondensat  koni  maydonida  o’rnatilgan  separatorlarning  samarali 
ishlashi  faqat  birinchi  ko’rsatkich,  yani  gaz  oqimiga  qo’shilib  ketayotgan  suyuqlik 
tomchilari miqdori orqali aniqlanadi.  
Jalyuzali  nasadka   
o’rnatilgan  separatorning  umumiy  ko’rinishi  va  kesimi 
VII.1- rasmda keltirilgan. Neftgaz aralashmasi bosim ostida quvurcha 6 orqali butun 
uzunligi bo’yicha teshigi bo’
lgan taqsimlovchi kollektor 2 ga beriladi.