Toshkent moliya instituti a. A. Omonov, T. M. Qoraliev pul va banklar


  Qiymatning  qog‘oz  –  pul  shakli



Download 3,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/315
Sana11.01.2022
Hajmi3,47 Mb.
#346118
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   315
Bog'liq
PUL VA BANKLAR Darslik

5.  Qiymatning  qog‘oz  –  pul  shakli

Dastlabki  qog‘oz  pullarni 
muomalaga chiqarilishi taxminan X asrning oxiri XI asrning boshlariga 
to‘g‘ri  keladi.  Shu  davrdan  boshlab,  muomaladagi  oltin  va  kumush 
pullar  o‘rnini  qog‘oz  pullar  egallay  boshladi.  Muomalada  oltin  va 
kumush  amal  qilgan  sharoitda  ular  bilan  parallel  ravishda  to‘lov 
vositasi  sifatida  qog‘oz  pullarni  kirib  kelishining  sabablari  sifatida 
quyidagilarni ta’kidlash lozim: 

 
qimmatbaho  metallarni  olib  yurish,  saqlash  va  xavfsizligini 
ta’minlash yuzasidan muammoli holatlarning vujudga kelishi; 

 
oltin  va  kumush  muomalada  qo‘ldan  qo‘lga  o‘tishi  natijasida 
yedirilib, o‘zining dastlabki hajmi va xossasini yo‘qotishi; 

 
qimmatbaho  metallar  zebu  ziynat  va  boylik  timsolida 
muomaladan chiqib ketishi;  

 
iqtisodiy  taraqqayotning  yuqori  darajada  rivojlanishi  natijasida 
tovar  va  xizmatlar  massasining  qimmatbaho  metallar  (oltin,  kumush) 
massasiga nisbatan shiddat bilan ortib borishi. 
Dastlab  muomalaga  chiqarilgan  qog‘oz  pullarning  asosi  oltin 
bilan  ta’minlangan  bo‘lib,  ushbu  pullar  bilan  birgalikda  oltin  tangalar 
ham  muomalada  ishtirok  etgan.  Qog‘oz  pullar  mustaqil  qiymatga  ega 


12 
bo‘lmasdan,  ular  davlatning  qonuniy  hujjatlari  asosida  mamlakatda 
to‘lov  va  muomala  vositasi  rolini  bajaradi.  Shuning  uchun  qog‘oz 
pullarning  qiymati  o‘zgaruvchanlik  xususiyatiga  ega  bo‘lib,  u 
mamlakat  ichki  bozorida  chet  el  valyutasiga  bo‘lgan  talab  va  taklif, 
milliy  iqtisodiyotning  barqarorligi  hamda  ijtimoiy  –  iqtisodiy  holatlar 
ta’sirida  o‘zgarib  turadi.  Bu  uning  sotib  olish  qobiliyatining 
mustahkamligi, 
inflyatsiya 
darajasi 
va 
boshqa 
iqtisodiy 
ko‘rsatkichlarda namoyon bo‘ladi.  

Download 3,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   315




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish