Mustaqil ta’lim uchun materiallar va mustaqil ta’limni tayyorlash tartibi mundarıja

Mustaqil  ta’limni  tashkil  etishning  shakllari  bo’lib,  quyidagilar 

hisoblanadi:

 ilmiy loyiha, taqdimot, test yoki krassvord, glossariy yoki tarqatma 

materiallar tayyorlash. 

 

Talabalarning  iqtisodiy  fanlardan  mustaqil  ta’limni  muhim  tarkibiy  qismi 

sifatida “Ilmiy loyiha” yozish borgan sari keng tadbiq etilmoqda. Ilmiy loyihani 

talabalarning  ilmiy  ish  yozishi,  tadqiqot  o’tkazishini  dastlabki  shakli  sifatida 

ko’rish mumkin. 

 

Ilmiy loyiha biror ilmiy asar, o’qilgan kitob, maqola kabilar mazmunining 

qisqacha  yozma  yoki  og’zaki  bayoni,  o’rganilgan  ilmiy  masalaning  natijasi 

haqidagi axborot, tegishli adabiyot va boshqa manbalar obzorini o’z ichiga olgan 

ma’lum mavzudagi doklad. 

 

Ilmiy loyiha odatda, ilmiy axborot vazifasini o’taydi. Unda muayyan mavzu 

bilan birgalikda, tegishli ilmiy nazariyalar, xulosalar yoritilishi va tanqid qilinishi 

mumkin.  Ilmiy  tadqiqot  muassasalari,  oliy  o’quv  yurtlarida  ilmiy  dokladlar 

sifatidagi “Ilmiy loyiha”lar keng tarqalgan. 

 

Ilmiy  loyiha  yozish  bilan  talaba  ilmiy  adabiyotlar  bilan  ishlashni, statistik 

ma’lumotlar va boshqa  materiallarni to’plash, ularni qayta  ishlash,  ya’ni  hisob 

kitob  qilish,  tahlil  qilish,  o’rganilayotgan  hodisalarga  tanqidiy  ko’z  bilan 

qarashni, baholashni, nazariyani amaliyot bilan bog’lashni o’rganadi. 

 

 

603 

---

Ilmiy  loyiha  mustaqil  yozilib,  uni  yozish  qoidalariga  amal  qilinsa,  darslik 

bo’yicha savolga tayyorlanib kelib, seminar darslarda so’zga chiqishga qaraganda 

katta foyda beradi. Talaba «Ilmiy loyiha»da bildirgan o’z fikrlarini himoya qila 

 

olishi kerak. 

 

Amaliyotda keng qo‘llaniladigan mustaqil ta’limning yana bir shakli

 taqdimot

dir. 

Talabalar  taqdimotni  mustaqil  ta’lim  shakli  sifatida  seminar  darslariga

 

tayyorlab 

kelishlari  mumkin.  Taqdimotni  adabiyotlarni  o‘rganib,  tanlangan  mavzuga  chuqur 

yondashib, o‘z kuzatishlarini ham ishlata bilgan holda tayyorlashlari kerak. 

 

Taqdimot  tayyorlash  jarayonida  talaba  adabiyotlar  bilan  ishlash,  turli 

manbalardan olgan materiallarini umumlashtirish va xulosa qilishga o‘rganadi. 

 

Taqdimot tayyorlash uchun talaba, avvalo, fanni nazariy jihatdan puxta o‘zlashtirishi 

kerak. 

 

Mustaqil ta’limnining yana bir shakli sifatida talabalarga mavzu doirasida test 

tayyorlash  hisoblanadi.  Nazariy  va  amaliy  jihatdan  to‘g‘ri  bo‘lgan  test  tizimining 

ishlab  chiqilishi  talabalarning  mavzu  (faoliyat  mazmuni)  yuzasidan  ma’lum 

tushunchalarni  o‘zlashtirish,  shuningdek,  amaliy  ko‘nikma  va  malakalarni 

shakllantira  olganlik  darajalarini  aniq  va  xolis  aniqlay  olish  imkonini  beradi.  Test 

tizimini  ishlab  chiqishda  testlarning  izchil,  uzviy  hamda  bir-  birlari  bilan  uyg‘un 

bo‘lishlariga ahamiyat berish zarurdir. 

 

Mavzuga oid testlarni ishlab chiqishda zamonaviy talablardan kelib chiqib, uch 

darajali testlardan foydalanish maqsadga muvofiqdir (1-jadval).