Oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi


Misollar.  1) chigitning unuvchanligi 10% bo`lsa, ekilgan 4 ta chigitdan



Download 0,52 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/22
Sana12.01.2022
Hajmi0,52 Mb.
#336809
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   22
Bog'liq
Математика

Misollar.

 1) chigitning unuvchanligi 10% bo`lsa, ekilgan 4 ta chigitdan:



 

a) uchtasining



 

unib chiqishi; b) hech



 

bo`lmaganda ikkitasining



 

unib chiqish



 

ehtimolini toping. 



echish.

 a) shartga ko`ra  



p = 

4,  


k

 = 3, 


r =

 0,8, 


q = 

0,2. Bernulli formulasiga ko`ra 

( )

( )


;

4096


,

0

2



,

0

8



,

0

3



3

3

4



4

=



=

С

Р

 

b) 



hodisa ekilgan



 

4 ta chigitdan hech bo`lmaganda ikkitasining unib chiqishini,



 

ya`ni 2 


tasi, yoki 3 tasi, yoki 4 tasi unib chiqishiki bildirsin.

 

Ehtimollarni qo`shish teoremasiga ko`ra: 



R(A)

= R


4

{yoki 2, yoki 3, yoki 4}=R

4

(2)+R


4

(3)+R


4

(4). 


R

4

(3) ehtimol a) bandda hisoblangan; 



( )

( ) ( )


;

1536


,

0

2



,

0

8



,

0

2



2

2

2



4

4

=



=

С



Р

 

( )



( ) ( )

.

4096



,

0

2



,

0

8



,

0

3



0

4

4



4

4

=



=

С



Р

 

 Demak, 



( )

9728


,

0

=



А

Р

Endi (23.11) Bernulli formulasining tahlili bilan shug`ullanamiz. 



Ravshakki, berilgan tayin 

va 


da 


( )

k

n

k

k

n

n

q

р

C

k

Р

=



   (

= 0, 1, 2, . . .  , 



p)

 

ning qiymati 



ga bog`liq, ya`ni 



k

 ning funktsiyasi bo`ladi. Bunda 



k

 

o`zgaruvchining 



k

=0, 


k

=1,


 

k

=2, …, 


k=n

 qiymatlarida 



R

n

(k)

 funktsiyaning qiymatlari ushbu 

( ) ( ) ( )

( )


n

P

P

P

Р

n

n

...,


,

2

,



1

,

0



                                          (23.12) 

sonlar ketma-ketligidan iborat bo`ladi. Bu (23.12) dagi sonlardan tayinlangan 



uchun qaysi biri 

eng katta bo`ladi, ya`ni 

hodisa 


ta erkli sinashda ro`y berishlar soninnng



 

qanday 


qiymatlarida 

R

p

(k) 

eng


 

katta ehtimolga ega bo`ladi, degan savolga javob berish masalasini 

o`rganamiz. 

Shu maksadda ushbu  

(

)

( )



k

P

k

P

n

n

1

+



  nisbatni qaraymiz. Ravshanki,  

( )


(

) (


)

k

n

k

k

n

k

k

n

n

p

p

k

n

k

n

q

р

C

k

Р



=



=

1

!



!

!



(

)

(



) (

)

(



)

1

1



1

1

1



1

!

1



!

1

!



1



+

+



+

+



+



=

=

+



k

n

k

k

n

k

k

n

n

p

p

k

n

k

n

q

р

C

k

Р

.

 



U  holda  

(

)



( )

(

)



(

)

(



) (

)

(



)

p

p

k

k

n

p

p

n

k

n

k

k

n

k

p

p

n

k

P

k

P

k

n

k

k

n

k

n

n



+

=





+



=

+





+

1

1



1

!

!



1

!

1



!

!

1



!

1

1



1

 

bo`ladi. 



Agar 

(

)



( )

,

1



1

>

+



k

P

k

P

n

n

 

ya`ni 



1

1

1



>



+



p



p

k

k

n

                                              (23.13) 




 

14

bo`lsa, u holda 



(

)

( )



k

P

k

P

n

n

>

+



1

 bo`ladi. 



ning qanday qiymatlarida 

(

)

( )



k

P

k

P

n

n

>

+



1

 

bo`lishini bilish uchun (23.13) tengsizlikni 



ga 


nisbatan echamiz: 

(

) (



)(

)

(



) (

)

(



) (

)

(



)

(

)



.

1

1



1

1

1



1

1

1



1

1

1



p

np

k

np

p

k

np

p

p

k

kp

p

p

k

kp

np

p

k

p

k

n

p

p

k

k

n



<



>





>





+



>



+

>



>



+



 

Demak, 



(

)

p



np

k



<

1

 

bo`lganda 

(

)



( )

k

P

k

P

n

n

>

+



1

 bo`ladi.  

Shunday qilib, 

k  

o`zgaruvchining qiymatlari 

(

)

p



np



1

 sondan kichik bo`lganda 

( )

k

Р

n

 

ehtimol o`sib bordi (ya`ni 

( )

k

Р

n

 

funktsiya o`suvchi bo`ladi).

 

Xuddi shunga o`xshash, 



(

)

p



np

k



>

1

 

bo`lganda 

(

)



( )

k

P

k

P

n

n

<

+

1



 bo`lishini ko`rsatish  

mumkin.


 

Shunday qilib, 



o`zgaruvchining qiymatlari 

(

)

p



np



1

 sondan katta bo`lib borganda 

( )

k

Р

n

 

ehtimol kichiklashib boradi (ya`ni 

( )

k

Р

n

 

funktsiya kamayuvchi bo`ladi). 



o`zgaruvchining qiymati 

(

)

p



np

k



=

1

 bo`lganda esa 



(

)

( )



k

P

k

P

n

n

=

+



1

 

bo`ladi. 

Shunday qilib, 

o`zgaruvchi 0, 1 , 2 , … ,



n

 qiymatlarni qabul qila borib, uning qiymati 

(

)

p



np



1

 

songa etguncha 

( )

k

Р

n

 

ning qiymati o`sa boradi, 



ning qiymati 

(

)

p



np



1

 

sondan 


oshganda esa 

( )


k

Р

n

 

ehtimol kamaya boradi. Bu holni chizma bilan tasvirlash mumkin (142- 



a, 

chizma).


 

Endi 


ta tajribada 



hodisa ro`y berishining eng katta ehtimolli sonini topamiz. Aytaylik, bu eng 

katta ehtimol 

o`zgaruvchining 



k

0

 

qiymatida bo`lsin. Unda yuqorida aytilganlarga ko`ra, bir 

tomondan,

 

(



)

( )


0

0

1



k

P

k

P

n

n

+



,                                                           (23.13) 

ikkinchi tomondan esa 

(

)

( )



0

0

1



k

P

k

P

n

n



                                                     (23.14) 

bo`ladi.


 

(23.13) munosabat 

(

)

p



np

k



1

0



, (23.14) munosabat esa 

(

)



p

np

k



1



1

0

 

bo`lganda 

bajarilishini yuqoridagidek ko`rsatish mumkin.

 

Demak, eng katta ehtimolli 



k

0

 

son ushbu 

(

)

p



np

k

p

np

+





0

1

                                      (23.15)



 

tengsizliklarni qanoatlantirar ekan. Bu tengsizlikni qanoatlantiradigan butun sonlar 

(

)

p



np



1

 

songa 


bog`liq bo`ladi:

 

1)



 

Agar 


(

)

p



np



1

 

kasr son bo`lsa, u holda (23.15) tengsizlikni qanoatlantiradigan 

0

k  

son bitta 

bo`ladi (142-b, chizma). 

2)

 



agar 

(

)



p

np



1

 

butun son bo`lsa, u holda (23.15) tengsizliklarni qanoatlantiradigan sonlar 

ikkita bo`ladi. Demak, bu holda eng katta ehtimolli son ikkita   bo`ladi. 

1-misol.

 Texnik nazorat bo`limi 24 ta detaldan iborat guruhni tekshirmoqda. Detalning yaroqli 

standartga muvofiq bo`lish ehtimoli 0,6 ga teng. Yaroqli deb tan olinadigan detalning eng katta 

ehtimolli soni topilsin.

 

echish.

 Shartga ko`ra 



= 24,  


r = 

0,6 bo`ladi. Unda  

(

)

p



np



1

 = 24


0,6 - (1 - 0,6)= 14,4 - 0,4 = 14,

 

pr + r 

= 24


0,6 + 0,6= 14,4 + 0 , 6 =   15

 

bo`lib, eng katta ehtimolli 



k

0

 

son (23.15) munosabatga ko`ra 14 

 

k



0

 



 15 tengsizliklarni 

qanoatlantirishi kerak. Demak, bu munosabatdan ko`rinadiki, eng katta ehtimolli son ikkita bo`ladi: 



k

0

 



= 14, 

k

0

 + 1 = 15. 



 


Download 0,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   22




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish