750 milliondan
ortiq katta
yoshli insonlar savodsizligicha qolmoqdalar.
267 million
bola esa maktabga
qatnashdan mahrumdir.
Shuning uchun bugungi sana bilimsizlikning darajasini kelajakda
yanada yaxshilashga qaratilgan, ushbu mavjud muammolarga yangicha
yechimlarini taqdim etadi. Mazkur kunda, shuningdek, savodxonlikni targ‘ib
qilishga ko‘mak beruvchi ilg‘or g‘oyalar egalariga mukofotlar beriladi.
Jaholat.
Jaholat - bilim etishmasligi, ma‘lumot etishmasligi, rivojlanmaganligi,
qoloqligi. Ushakov lug‘atiga ko‘ra - bilim etishmasligi, madaniyat etishmasligi,
qoloqlik; boshqasida, so‘zlashuv ma’nosida - yomon xulq, odobsizlik, bilim
yetishmasligi, madaniyat etishmasligi; odobsiz xatti-harakatlar.
77
Jaholat asosiy narsani bilmaydigan yoki e’tiborsiz qoldiradigan
odamning intilishlari va harakatlarida ifodalanadi, bu esa, qoida tariqasida,
uning intilishlarining asl, haqiqiy ma’nosini yo‘qotishiga olib keladi. Bu yoki
boshqa yo‘l bilan asosiy narsani topish va o‘rganishga qaratilgan intilishlar va
harakatlar johillik emas.
Jaholat tajovuzkor harakatlar (vandalizm) bilan ifodalanishi mumkin.
Bunday holda, johillar o‘zlarining baxtsizliklari uchun aybdor bo‘lgan
intellektual yoki ma’naviy faoliyatning ma’lum natijalarini yo‘q qilishga
intilishadi. Adolat uchun, shuni ta’kidlash kerakki, kamtarlik, insonparvarlik,
adolat yo‘qligi, bu jamiyatning farovon va baxtli a’zolari orasida kamdan-kam
uchraydi, bu nafaqat johillarni bezovta qiladi.
Jaholat nafaqat kam ma’lumotli odamlar orasida, balki u yoki bu
shaklda, juda tor ma’lumotli mutaxassislar orasida ham o‘zini namoyon qilishi
mumkin.
Hiyonat
.
Hiyonat turlari: Vatanga hiyonat, do‘stga hiyonat, oilaga hiyonat, ota-
onaga hiyonat, erga hiyonat, xotinga hiyonat, omonatga hiyonat.
Nega ba’zi erkaklar hiyonat qiladi va bunda ayollarning roli qanday?
Aslida bu savol ko‘pchilik uchun qiziq. Tabiatan ayol va erkak psixikasi
va jismoniy tuzilishi har xil bo‘lganiday, ularning xiyonat haqida fikrlashi ham
turlicha. Misol uchun ayollar oilasiga bog‘langan bo‘lib, psixologik stabil
bo‘lsa, erkaklarda esa shunchaki jinsiy ehtiyoj kuchli va buni xiyonat sifatida
ko‘rmaydi.
78
Ko‘pgina xalqlarda ajrimlarning motivi sifatida er-xotin xiyonati qayd
etiladi.
Shunisi xarakterliki, erkaklarning xiyonatidan ko‘ra ayolning xiyonati
barcha madaniyatlarda ham qattiqroq qoralanadi, chunki buning asosiy
sababi – xiyonatkor ayol boshqa erkak bilan uchrashib yurib, undan
homilador bo‘lib qolishi va nikohsiz begona bolaning tug‘ilishiga sababchi
bo‘lib qolishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |