«Hayot faoliyati xavfsizligi»kafedrasi «Hayot faoliyati xavfsizligi»



Download 1,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet76/115
Sana08.01.2022
Hajmi1,49 Mb.
#334907
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   115
Bog'liq
kopiya tazhr. khfkh

L

v

=20lg(V/V

o

)

 



L

a

=20lg(a/a

o

)

 

L



v

 L

a



 - bu tebranma xarakatning tezligi va tezlanish (DB) V

1

a   - tezlik o‘rta kvadratik (m/s) 



va  tezlanish  (m/s

2

)  V



o

;  a


o

  -  boshlangich  tebranma  kattalik    va  tebranish  tezlanish  (V

o

=5

.



10

-8 


m/s),(a

o

=3



.

10

-4



  m/s

2

)  Тebranma  harakatning  odamga  ta‘siri  bosh  og‘riqni  keltirib  chiqaradi,uxlash 



qobiliyati  yo‘qoladi,  qon  bosimini  oshiradi  va  qo‘l  oyoqda  titrash  kasalliklarini  keltirib 

chiqaradi.Тebranish harakatning odamga bo‘lgan ta‘siri 3 dan 30 Gs gacha. Bunday tebranma kattalik 




odam  organizmini  ba‘zi  joylarida  ya‘ni  qo‘l,  oyoq,  yelka  yoki  tana  kasallanishiga  qadar  olib 

keladi.GOSТ  12.1012-78  SSBТ  da  tebranma  harakat  texnika  xavfsizligi  bo‘limiga  kiritilgan 

tebranma  harakati  3  yo‘nalishda  bo‘ladi.  Mehnat  muhofazasini  standartlash  sistemasiga  asoslanib, 

tebranma harakatni normallashtirish,umumiy va lokal tebranmalar alohida koordinata sistemalarining 

bo‘ylama o‘qiga nisbatan 3 ta o‘zaro perpendikulyar yo‘nalishda bo‘ladi. Umumiy tebranma harakat 

uchun  Х  U  o‘qlar  bilan  (1-rasmga  qarang)  bog‘liq.  Bunda  vertikal  o‘q,  Х  gorizontal  o‘q  ya‘ni 

orqadan ko‘krak qafasi yunalishiga 2; U gorizontal o‘qi bo‘lib harakati o‘ng yelkadan chap yelkaga 

nisbatan  o‘q  chizig‘iga  aytiladi.  Lokal  (mahalliy)  tebranmalar  uchun  buylama  o‘qlar  Хr,Ur  bilan 

belgilangan  (2-rasmga  qarang).  Bunda  Хr  o‘qi  qo‘lning  tebranish  manbai  bilan  teng  kelgan  o‘qiga 

mos keladi.O‘q esa yelka old tomonining bo‘ylamasiga yo‘naltirilgan va Ur oqi bo‘lsa, qo‘lning ustki 

barmoqlarida  tebranish  manbaiga  qarab  yo‘nalgan.Umumiy  transport  vositalari  tebranmalarning 

ruxsat etilgan qiymati ilovaga keltirilgan. Misol uchun tezlanishi Х ga 0.224 oktava bulgan chastota 

GS  xisobida  0.8  buladi  va  xokazo.Тebranma  harakatdan  saqlanish  uchun  bir  nechta  usul 

bor.Manbada  tebranma  harakatning  kamayishi  (eng  yaxshi  usul,lekin  hamma  vaqt  ham  sodir 

bo‘lmaydi).  Deformalash  usuli  bilan  tebranmani  himoyalash:  ya‘ni  mashina  detallarini  tebranish 

amplitudalarini  (6)  detallarga  mo‘rt  qayishqoq  materiallarni  qo‘llash  bilan  kamaytirish 

(rezina,mastika  moy  mahsulotlari).Тebranma  yutuvchi  vositalar:  ya‘ni  mashinalarni  qattiq  yirik 

fundamentlarga  o‘rnatish  tebranishni  qoplovchi  vositalar:  ya‘ni  mashina  konstruksiyasiga  nisbatan 

tebranish  manbasidan  uning  ba‘zi  elementlari  bo‘lmasligi  bilan  kelib  chiqadi.  Тebranmalarni 

qoplovchi  vosita  sifatida  po‘lat  prujinalar  va  risorlar  rezinaviy  vositalar  ishlatiladi.Тebranma 

harakatni  qoplovchi  vositalarni  tanlashda  uning  samaradorlik  himoyalanish  darajasini  hisobga 

olishda va tebranma chastotasining tebranmani qoplangan sistemaga nisbatiga tenglik darajasi 2 dan 

kam  bulmasligi  kerak.  Agar  tebranmaning  majburiy  chastotalari  shaxsiy  chastotasiga  qaraganda 

to‘g‘ri  bo‘lmasa,  unda  tebranmani  qoplovchi  vositani  ham  foydasi  bulmaydi.Unda  sistemada 

rezonans  paydo  bo‘lib  tebranish  o‘sib  boradi.  Shuning  uchun  amaliyotda  quyidagi  qiymatiga  (K

a



rioya  qilishadi.  Bu  esa  majburiy  tebranmalar  chastotasining  oshishi  hisobida  yoki  shaxsiy 

chastotaning kamayishi hisobida bajariladi. 

Тebranmalarning shaxsiy chastotasi kamayishiga sabab, mashinalarning og‘ir vazn ostida 

qoplovchi vositalarning cho‘kishidir. Bu quyidagi tenglama asosida aniqlanadi. 




Download 1,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   115




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish