Тajriba mashg`ulotlarini o‟tkazish tartibi
Тajriba mashg`ulotlarini o‘tkazishning mazmuni va usulidagi ba‘zi tafovutlarga qaramasdan
yo‘riqnoma berishning umumiy elementlari ularning Har biriga u yoki bu darajada xosdir .
I.
Birinchi tajriba mashg`ulotini o‟tkazishda beriladigan yo‟riqnomada quyidagi asosiy
masalalarga e‟tibor qaratiladi:
1) tajriba mashg`ulotlarini o‘tkazishning maqsadi to‘g`risida ma‘lumot berish;
2) talabalarni ish o‘rinlarini almashtirish grafigi bilan tanishtirish (nofrontal usulda);
3) tajriba xonasi va undagi ish o‘rinlari bilan tanishtirish;
4) tajriba xonasidagi hatti - harakat qoidalari bilan tanishtirish;
5) asbob-uskunalar bilan ishni bajarishda xavfsizlak texnikasi qoidalari bilan tanishtirish;
6) talabalarning ish o‘rinlarini aniqlab berish (ularni ish o‘rinlariga taqsimlash);
7) topshiriqlarni bajarish, ma‘lumotlarni qayd qilish, ish natijalarini rasmiylashtirish va hisobot
tuzish tartibi to‘g`risida ko‘rsatmalar berish;
8) talabalarga navbatdagi tajriba ishlarining topshiriqlarini tarqatib berish;
9) mashg`ulotlar yuzasidan talabalarning bergan savollariga javob berish.
II.
Keyingi (navbatdagi) mashg`ulotlarni boshlashdan oldin beriladigan yo‟riqnomani
quyidagi tartibda o‟tkazish maqsadga muvofiq bo‟ladi:
1) ish o‘rinlarini almashtirish grafigiga muvofiq zvenolarni ish o‘rinlari bo‘yicha taqsimlash;
2) navbatdagi tajriba ishlari topshiriqlarini tarqatish;
3) mazkur mashg`ulotdagi tajriba ishini bajarishning o‘ziga xos xususiyatlarini tushuntirish;
4) oldingi mashg`ulotlarni bajarishda uchragan xato – kamchiliklarning vujudga kelish sabablari va
ularni bartaraf etish choralari to‘g`risida tushuncha berish;
5) talabalarning yo‘riqlarnoma va topshiriqlar yuzasidan bergan savollariga ularni qoniqtiradigan
darajada javob berish .
Yuqorida aytilganlardan kelib chiqadiki, o‘qituvchi nafaqat tajriba ishlarini tashkil etishda,
balki talabalarning ishlari ustidan uslubiy rahbarlikni amalga oshirishda Ham mas‘uldir. Uslubiy
rahbarlik shunday amalga oshirilsinkim, bunda bir tomondan, tashabbus va mustaqillikning
rivojlanishi ta‘minlansin, talabalarning ishni bajarishga nisbatan, asbob-uskunalardan foydalanishda
xavfsizlik texnikasi koidalariga rioya qilishga nisbatan mas‘uliyatni his etishlariga imkon yaratilsin,
ikkinchi tomondan esa, ularning faoliyati doimo e‘tiborda bo‘lsin, zarur hollarda ularga
xushmuomalalik bilan yordam berish talab etiladi.
Тajriba mashg`ulotlari uchun asbob-uskuna va ko‟rgazmali qurollarni tayyorlash jarayoni
quyidagilardan iborat:
1) kalendar ish rejasiga muvofiq asbob-uskunalarning zarur miqdorini
aniqlash;
2) ko‘rgazmali qurollar va o‘quv adabiyotlarini tanlash va tayyorlab qo‘yish;
3) asbob-uskunalarning texnik holatini tekshirish, nosozliklarni bartaraf
etish, ularni ish vaqtida tekshirish, tajriba ishidagi miqdor va sifat
ko‘rsatkichlarini olishni texnik jihatdan soz asbob-uskunalarda bajarish;
4) belgilangan tajriba mashg`ulotini bajarishdagi xavfsizlik texnikasi va
yong`inga qarshi tadbirlarning holatini tekshirish va ularning
bajarilishini ta‘minlash.
Тajriba mashg`uloti o‘tkaziladigan xonaning ko‘rinarli joylarida xavfsizlik texnikasi
qoidalariga va yong`inga qarshi chora - tadbirlarga oid plakatlar osilgan bo‘lishi kerak.
Тalabalarning o‘zlashtirishini hisobga olish va uni xolisona baholash o‘quv ishlari sifatini
oshirishning muhim vositasidir.
O‟zlashtirishni hisobga olish quyidagicha amalga oshiriladi:
• o‘qituvchi yakka tartibda yoki guruh bilan birga har bir talabaning haqiqiy
bilimini imkon darajasida to‘liq aniqlaydi;
• o‘qituvchi talabalarning ayrim tipik xatolaridan o‘z vaqtida xabardor
bo‘lishi uchun ularning o‘zlashtirish darajasini o‘z vaqtida va muntazam
tekshirishdan o‘tkazib turadi ;
• o‘qituvchi talabalarning o‘zlashtirishini baholashning xolisona mezonlariga
asoslanib, tabaqalashtirilgan reyting tizimi asosida bajaradi;
Тalaba bilimini o‘z vaqtida va pedagogik jihatdan to‘g`ri baholash
ta‘limda har tomonlama rag`batlantiruvchi tarbiyaviy rol uynaydi. O‘qituvchi talabalar bilimini
baholashda prinsipial bo‘lishi kerak, zero talaba bilimiga berilgan baho unga qoniqish va quvonch
yoki xafagarchilik va umidsizlik his - tuyg`ularini bag`ishlaydi. Bahoni nohaq pasaytirish talabaning
ruhini tushirib, uning o‘qishga nisbatan befarq munosabatda bo‘lishiga sabab bo‘ladi, uning o‘qish
jarayonidagi tirishqoqlik va faolligini so‘ndiradi, va aksincha, asossiz oshirib qo‘yilgan baho
talabada kekkayish hissini paydo qilib, u o‘ziga nisbatan talabchanlikni pasaytiradi.
Bahoning rag`batlantiruvchi va ta‘lim-tarbiyaviy ahamiyatini oshirish uchun o‘qituvchi o‘z
qo‘ygan bahosini asoslab berishi muhimdir. O‘qituvchi talabaga uning yutuq va kamchiliklarini,
yo‘l qo‘ygan xatolari va ularning kelib chiqish sabablarini ko‘rsatishi, o‘zlashtirishning yuqori
ko‘rsatkichlariga erishish yo‘llari to‘g`risida maslaHatlar berishi foydadan xoli bo‘lmaydi .
Do'stlaringiz bilan baham: |