I iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va bilish uslubi

subyekti jamiyatda ma'lum 
ijtimoiy-iqtisodiy  mavqyeiga  ega  bo'lgan,  mulk  obyektini  o'zlashtirishda  qatnashuvchilar, 
mulkiy  munosabatlar  ishtirokchilaridir,  ular  jamoa,  sinf,  tabaqa  yoki  boshqa  ijtimoiy 
guruhlarga birlashgan bo'ladi. 
Ayrim kishilar, oilalar va davlat ham mulkchilik subyektlari bo'lib 
chiqadi. 
 
Bozor  iqtisodiyoti  mulkchilik  shakllarining  xilma-xil  bo'lishini  talab  qiladi,  chunki  tovar 
muayyan  mulk  obyekgi  bo'lgandagina  oldi-sotdi  qilinadi.  O'zbekiston  Respublikasi 
Konstitutsiyasida  ham:  «Bozor  munosabatlarini  rivojlantirishga  qaratilgan  O'zbekiston 
iqtisodiyotining negizini xil-ma-xil shakllardagi mulk tashkil etadi», deb ta'kidlanadi. 
 
Jamiyat  rivojining  hozirgi  bosqichida  mulk  davlat  mulkidan  tashqari,  ishlab  chiqarish, 
xizmat ko'rsatshp va matlubot sohalaridaga jamoa mulkining xilma-xil turlarini, ijtimoiy tashkilotlar 
mulkini,  mehnatkashlarning  uy  xo'jalish  va  shaxsiy  tomorqa  xo'jaligi  xamda  yakka  tartibdagi 
mehnat  faoliyati  bilan  bog'liq  bo'lgan  shaxsiy  mulkini,  tashqi  iqtisodiy  munosabatlar  sohasidagi 
aralash mulk va xususiy mulk shakllarini o'z ichiga oladi. 
 
Shu  sababli  «O'zbekiston  Respublikasining  mulkchilik  to'g'risida»gi  qonunida  mulkning 
turli-tuman shakllari sanab o'tilgan: davlat mulki, jamoa mulki, xususiy mulk, shaxsiy mulk, aralash 
mulk.