R. X. Maksudov

G ild ir a k   tish  sirtining  toliqishi  oqibatida  uvalanishi  m um kin.
 
Bunda  uvalanish  ikki  xil  b o i a d i .   Birinchi  xil  uvalanish  tish  sirtining 
kattaligi  N V < 3 5 0   b o i g a n   metallardan  yasalgan  g i l d i r a k   tishlarida  y o i  
q o ‘yilgan  noaniqliklar  tufayli  b o i i b ,   ish  jarayonida  bu  notekisliklar 
yeyilishi  va  ezilishi  tufayli  tekislanib  ketadi.  Shu  sababli  uvalanish 
protsessi  to'x taydi.  U valanishning  ikkinchi  xili  tishli  g ild ira k la rn in g  
tish  sirtining  qattiqligi  N V > 3 5 0   b o i g a n   metallardan  yasalgan  va  sermoy 
sharoitda  ishlaydigan  g i l d i r a k   tishlarida  ularni  tayyorlashda  y o i  
q o ‘yilgan  noaniqliklar  tufayli  tishlar  sirtining  m a i u m   nuqtalarida  hosil 
b o i a d i g a n   kuchlanishlarni  to'planish  ta ’sirida  sodir  b o i a d i .  Bunda  tish 
sirtining  ayrirn  nuqtalarida  bilinar-bilinmas  darzlar  paydo  b o ia d i. 
Uzatm a  sermoy  ishlanganligi  uchun  bu  darzlarning  ichiga  katta  bosim 
ostiga  moy  kiradi,  natijada  darzlar  kattalashib,  tish  sirtining  kichik 
b o i a k l a r g a   ajralishiga  sabab  b o i a d i .  Oqibatda  tish  sirtida  har  xil 
o i c h a m l i   chuqurliklar  paydo  b o i a   boshlaydi  va  uvalanish  protsessi 
tezlashadi