Tilshunoslik nazariyasi dan ma’ruzalar to’plami Saloxiddin suyunboyev


Ijtimoiy tilshunoslik tipologiyasi



Download 0,56 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/78
Sana07.01.2022
Hajmi0,56 Mb.
#328292
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   78
Bog'liq
Tilshunoslik nazariyasidan maruzalar to'plami

3.Ijtimoiy tilshunoslik tipologiyasi. 

Sotsiolingvistik jihatdan jahon tillarining 

quyidagi standart tillar, klassik tillar, mahalliy tillar, kreol tillar, pijin tillar, 

dialektlar, sun’iy tillar kabi tiplari mavjud. 

1. Adabiy til me’yoriga ega bo‘lgan, jamiyatda davlat tili, adabiy til sifatida 

xizmat qiluvchi tillar standart tillar sanaladi. Masalan, o‘zbek, rus, tojik, 

turkman, ukrain kabi tillar. 

2. Yozuvga ega bo‘lib, o‘z davrida mukammal takomiliga yetgan, buyuk asarlar 

yaratilgan tillar klassik tillar sanaladi. Klassik tillar o‘z davri uchungina emas, 

balki tillarning keyingi taraqqiyoti uchun ham asos bo‘lib xizmat qiladi. Bunday 

tillarning adabiy tillardan farqi shundaki, ular o‘lik tillardir. Masalan, lotin tili, 

sanskrit tili, sug‘d tili, xorazmiy tili. 

3. Son jihatidan ko‘p bo‘lmagan kichik xalqlarga xizmat qiluvchi, o‘z yozuviga 

ega bo‘lmagan tillar mahalliy tillar sanaladi. Masalan, Amerika mahalliy 

hindularining tili. 

4. Kreol tillar. Mustamlakachilik natijasida dunyoning turli qit’alarida ingliz, 

fransuz, ispan, portugal tillari elementlari aralashuvidan tashkil topgan 

tillar. Masalan, Gaiti, Aruba, Bonayre orollarida paydo bo‘lgan gatti, ispan-

nautal, papiyamento tillari kreol tillari jumlasiga kiradi. 

5. Pijin tillari. Mahalliy tillarning Yevropa tillari bilan chatishuvi natijasida 

yuzaga kelgan. Pijin tillari kreol tillarining dastlabki bosqichidir. Masalan, rus 




Download 0,56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   78




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish