O‘zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati davlat korxonasi navoiy davlat konchilik instituti

 
7 mavzu. Korxonaning axborot resurslari  
7.1. Axborot tushunchasi va uning xususiyatlari 
7.2. Axborotni tasniflash 
7.3. Axborot manbalari 
7.4.Tadbirkorlik ma’lumotlarini himoya qilish 
 
Axborot deganda odamlar tushunishi mumkin 
bo‘lgan
 va tahlil qilishni, tushunishni 
va izohlashni talab qiladigan, ramzlar shaklida 
bo‘ladigan
 atrofimizdagi dunyo 
to‘g‘risidagi
 
ma’lumotlar
 tushuniladi.  
Axborotning eng muhim xususiyati - uni ko‘p marotaba ishlatish imkoniyati. 
Axborotni tasniflash tamoyillari: 
Boshqaruvning  turli  jihatlari  (yuzaga  keladigan  vazifalarning  tabiati):  aslida 
boshqaruv, iqtisodiy, texnik va texnologik, ijtimoiy-psixologik; 
• taqdimot usuli: raqamli, alifbo, kodlangan (masalan, elektr zanjirlari); 
Paydo bo‘lish manbalari: tashqi, ichki; 
Foydalanish vaqti: doimiy, o‘zgaruvchan; 
• tadbirkorlik subektiga munosabat: kirish, chiqish; 
Foydalanish imkoniyatlari: foydali, ortiqcha, yolg‘on, noto‘g‘ri. 
Ijtimoiy-iqtisodiy  ob’ektning  axborot  tizimi  -  bu  boshqarish  jarayonining  barcha 
tadbirlarini  amalga  oshirish  uchun  zarur  va  etarli  ma’lumotni  taqdim  etadigan  vositalar, 
usullar va ijrochilarning birikmasi. 
Axborot tizimining asosiy tarkibiy qismlari quyidagilardan iborat: 
1)  yuqori  malakali  ishchilar  tarkibi,  ular  tarkibiga  muhandislik,  texnik  va  xizmat 
ko‘rsatuvchi xodimlar, barcha bo‘g‘inlar va menejment darajalari rahbarlari va menejerlari 
kiradi; 
2)  axborot  resurslari  -  boshqaruv  faoliyatida  foydalaniladigan  ma’lumotlar.  Kompyuter 
vositalarini  (dasturiy  ta’minot,  algoritmik  tillar,  kompyuter  dasturlari  va  boshqalar) 
ishlatish uchun foydalaniladigan ma’lumotlar alohida o‘rin egallaydi; 
3)  moddiy resurslar (axborot  tashuvchilar,  ma’lumotlarni to‘plash,  saqlash, uzatish, qayta 
ishlashning texnik vositalari); 
4) axborot aylanish kanallari. 
Aksariyat  korxonalar  uchun 
ma’lumotga
 
bo‘lgan
  ehtiyoj  tarkibi  taxminan  bir  xil. 
Ma’lumotlar
 doimiy ravishda va 
to‘liq
 ravishda ishlab chiqarish, biznes va boshqa faoliyat 
turlarini aks ettirishi kerak. Axborotning tarkibi iqtisodiy, huquqiy, texnik 
bo‘lishi
 mumkin. 
Axborot  turlari  bo‘yicha  guruhlanadi:  rejali,  tartibga  soluvchi  va  ma’lumotnoma  va 
buxgalteriya hisobi.