Microsoft Word \270\270\270darslik elektron tijorat docx


  O‘zbekistonda raqamli platformalarini rivojlanish



Download 3,46 Mb.
Pdf ko'rish
bet181/186
Sana07.01.2022
Hajmi3,46 Mb.
#325785
1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   186
Bog'liq
DARSLIK ELEKTRON TIJORAT

18.3.  O‘zbekistonda raqamli platformalarini rivojlanish 
tendentsiyalari 
 
O’zbekistonda  raqamli  platformalarini  rivojlanish  tendentsiyasi  ko’rib 
chiqadigan bo’lsak aloqa sohasidagi islohatlarni ko’rib chiqishimiz lozim bo’ladi. 
Aloqa  sohasi  butun  iqtisodiyot  uchun  muhim  ahamiyatga  ega.  Raqobatbardosh, 
samarali  va  qiymati  nuqtai  nazaridan  afzal  bо‘lgan  aloqa  tarmoqlari  ishlab 
chiqarishning  umumiy  samaradorligini  oshirishga,  ish  о‘rinlarini  kо‘paytirishga, 
eksport salmog‘i va soliq tushumlari о‘sishiga, ya’ni iqtisodiy taraqqiyotni orqaga 
tortuvchi  monopol  xizmat  kо‘rsatishdan  tubdan  farq  qiladigan  ijobiy 
tendensiyalarni shakllantirishga olib keladi.  
Rivojlangan  mamlakatlar  tajribasi  shuni  kо‘rsatadiki,  bularning  barchasi 
о‘z  navbatida  sohaning  о‘zini  yanada    jadalroq  rivojlantirishni  taqozo  etadi. 


258 
 
Chunonchi,  bugungi  kunda  Rossiyaning  1%  iqtisodiy  о‘sishini  ta’minlash  uchun 
aloqa  sanoatining  3%  о‘sishiga  erishish  zarur  bо‘ladi.  Bu  esa  aloqa  tarmoqlari 
nafaqat  jamiyat  taraqqiyotini  va  mamlakat  xavfsizligini  ta’minlashning,  balki 
mamlakat  iqtisodiyoti  barqaror  о‘sib  borishining  muhim  omili  bо‘lib  qolishining 
asosiy shartlaridan biridir. 
Mamlakatimizda  elektron  tijoratni  yanada  rivojlantirish  maqsadida 
O’zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasining  qarori  “O’zbekiston 
Rspublikasi hukumatining ayrim qarorlariga o’zgartirish va qo’shimchalar kiritish 
to’grisida  O‘zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  “Elektron  tijoratni  jadal 
rivojlantirish  chora-tadbirlari  to‘g‘risida”  2018-yil  14-maydagi  PQ-3724  -sonnida 
elektron  tijorat  platformalarini    jahox  standatlariga  asosan  ishlab  chiqish  chora-
tadbirlari  belgilab  berilgan.  Unda  elektron  tijorat  sub’ektlari  uchun  qulay 
sharoitlarni  yaratish  ko‘zda  tutilgan  bo‘lib,  elektron  tijorat  sub’ektlari  Milliy 
reestrining joriy etilishi shular jumlasidandir.  
Elektron  tijorat  sub’ektlari  milliy  reestri  –  bu  elektron  tijoratning  mahalliy 
sub’ektlari  haqidagi  ma’lumotlarni  o‘zida  jamlagan  yagona  elektron  bank 
hisoblanadi.  Uning  asosiy  vazifalari  va  yo‘nalishlari  qatoriga  quyidagilar  kiradi: 
elektron  tijoratni  joriy  etish  va  rivojlantirish  holatini  tizimli  monitoring  qilish  va 
baholash, shuningdek,  axborot  tizimlari  va  resurslarini  joriy  etish samaradorligini 
o‘rganish. 
Milliy  reestr  2018  yilning  1  iyulidan  boshlab  elektron  shaklda  onlayn 
www.e-tijorat.uz  internet-portalida  ishga  tushirilgan.  Milliy  reestr  regulyatori  – 
O‘zbekiston  Respublikasi  axborot  texnologiyalari  va  kommunikatsiyalarini 
rivojlantirish  vazirligi  huzuridagi  «Elektron  hukumat»  tizimini  rivojlantirish 
markazi  hisoblanadi.  Regulyator  milliy  reestrni  yuritish,  shakllantirish  va 
rivojlantirish bilan shug‘ullanadi. 
 Tadbirkorlik  faoliyatida  elektron  tijorat  platformalarining  rivojlanishida  
xizmatlar  bozori    tuzilishini  shakllantirish  uchun  elektron  tijorat  bozori 
qatnashchilarini aniqlab olishimiz lizom.  


259 
 
 
18.3-rasm. Elektron tijorat platformasi qatnashchilarining arxitekturasi 
 
Bu 
bozor 
qatnashchilarni 
о‘zaro 
elektron 
platformalar 
asosida 
munosabatlariga qarab  bir nechta asosiy sektorlarga bо‘linadi. Eng ko’p tarqalgan 
sektoridan  biri  –  bu  Biznes  uchun  biznes
5
  ko’p  adabiyotlarda  B2B  -  business  to 
business    -  yuridik  shaxslar  ay’ni  tashkilotlarning-  tashkilotlarga  xizmat 
kо‘rsatadigan  sektori  hisoblanadi.  Hozirgi  kunda  mobil  platformalar    va  raqamli 
texnologiyalar  jadallik  bilan  rivojlanmoqda.  Tadbirkorlik  faoliyatida  elektron 
tijorat platformalarida iste’molchi uchun biznes yoki C2B- consumer to business
6
 
— tashkilotlar tо‘g‘ridan - tо‘g‘ri jismoniy shaxslardan iborat iste’molachilarga 
xizmat kо‘rsatadigan sektori. 
O’zbekistonda  ham  Prezidentimiz  Sh.M.Mirziyoyev  tomonidan  bu  sohani 
rivojlantirishga  juda  katta  e’tibor  berilmoqda.  Hozirgi  kunda  tadbirkorlikni 
rivojlantirish,  axborot-kommunikatsiya  texnologiyalarni  yanada  takomillashtirish 
                                                      
5
  A.T.Kenjabayev,  M.Yu.Jumaniyazova.  Elektron  biznes  asoslari.  O’quv  qo’llanma.  T.:  “MOLIYA-
IQTISOD”.-2008.- 279 bet
 
6
 A.T.Kenjabayev, M.Yu.Jumaniyazova. Elektron biznes asoslari. O’quv qo’llanma. T.: “MOLIYA-IQTISOD”.-
2008.- 279 bet 
Elektron tijorat 
qatnashchilari
Investorlar 
investors
Iste’molchilar
consumers
Firmalar
business
Davlat
government
Ma’muriyat
administration  
ya’ni davlat 
tashkilotlari


 
masalariga  alohida  to’xtalib  o
tomonida  tashkil  etilgan  va  global  mashtabda  xizmat  ko’rsatayotgan  elektron 
kutubxona  pm.gov.uz.  Fuqorolar  bu  portal  orqali  to’g’ridan  to’g’ri  murojat  qilish 
imkoniyatiga ega bo’lishdi. Yana bitta asosiy
portal orqali yuridik va jismoniy shaxslar barcha masalalarini Internet orqaliamalga 
yechishga  ega  bo’lyaptilar.  Bularning  barchasi  bizning  mamlakatimizda  axborot 
kommunikatsiya  texnologiyalarni  yada  rivojlantirishga  o
sohalarda  zamonaviy  texnik  vositalardan  foydalangan  holda  yangi  ish  o’rinlar 
yaratish  va  ishning  samaradorligini  oshirish  masalalari  birinchi  o’rinda  bo’lib 
qo’ldi. Raqamli platformalarni rivojlantirish jarayoni jadallik bilan rivojlanmo
Raqamli  plarformlar  juda    ko’p,  leykin  hozirgi  kunda  mamlakatimizga  yoslarga 
o'zlarining  xohish-istaklarini  ifoda  etish  imkoniyatini  beradigan  U
platforma  ishga  tushurildi.  Birinchi  savdo  platformasi  B2B  elektron  tijorat 
qatnashchilari uchun Pr

Download 3,46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   186




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish