Yusuf Rashidov "yangi nashr"

Gazlardagi zaharli moddalar

Gazlar tarkibida odam organizmiga salbiy ta’sir qiluvchi va o‘limga 

sabab bo‘luvchi zaharli gazlar bo‘lishi mumkin. Sun’iy gazlarda 

ko‘proq zaharlovchi moddalar bo‘ladi. Ular qatoriga uglerod oksidi 

(SO),

 

vodorod sulfidi

 

(N

2

S), uglerod sulfidi (SS

2

) va boshqa gazlar 

kiradi. Ulardan uglerod oksidi kuchli zaharlovchi modda bo‘lib, qon-

ning kislorod uzatish qobiliyatini yo‘qotadi, natijada odam zaharlanib 

o‘ladi. Shuning uchun uglerod oksidi miqdori xonada 0,02 mg/l dan 

oshmasligi kerak. Bu gaz, asosan, sun’iy gazlar tarkibida bo‘ladi, 

bundan tashqari, u har qanday yoqilg‘ining chala yonishi natijasida 

hosil bo‘ladi.

Vodorod sulfid (N

2

S) sun’iy gazlar bilan bir qatorda tabiiy gazlarda 

ham uchraydi. Vodorod sulfid kuchli zahar bo‘lib, odam asab tizi

-

mini tez ishdan chiqarib, nafas olishi yoki yurak urishini to‘xtatadi va 

o‘limga olib boradi. Bu gazning xonadagi konsentratsiyasi 0,001 mg/l 

dan ko‘p bo‘lmasligi kerak. Shahar gaz tarmoqlariga beriladigan tabiiy 

gaz tarkibida vodorod sulfid miqdori har 100 m

3

 ga 2 gr dan oshmasligi 

kerak. Kommunal xo‘jalik iste’molchilariga yuboriladigan suyultirilgan 

gaz tarkibida esa 100 m

3

 da 5 gr dan oshmasligi kerak.