Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

«Davlat – 

huquq asosida uyushgan,

 yagona hudud ustidan hukmronlik qilish va yagona 

hokimiyatga bo‘ysunish asosida birlashgan odamlarning umumiy ittifoqidir»

3

.

«Davlat» iborasining to‘la ma’nosi quyidagi ijtimoiy hodisalarning 

uyg‘unligi va bir butunligida namoyon bo‘ladi: a) hokimiyat va bo‘ysunish 

munosabatlarining mavjudligi; b) hokimiyat majburlov choralarini qo‘llashda 

tanho (suveren) huquqqa ega bo‘lishi; v) yuridik mazmun va tartibning 

mavjudligi; g) boshqaruv va u tufayli nisbiy barqarorlikning ta’minlanishi; 

d) tashkiliy uyushganlik.

Shunday qilib, 

davlat

 – jamiyatdan alohida mustaqil tuzilma emas, 

balki muayyan makon va zamonda mavjud huquqiy tartibga solinadigan 

ijtimoiy xulq-atvorning aniq shakli. Davlat – sezgi organlari yordamida 

aniqlash mumkin bo‘lgan moddiy hodisa emas, balki jamiyat a’zolarining 

yuridik jihatdan tartibga solingan o‘zaro bo‘ysunish va boshqarilishini ifo-

dalaydigan aloqalarini nazarda tutuvchi ijtimoiy voqelik. Davlat to‘g‘risida 

so‘z yuritganda, biz vakolatli organlar tomonidan odamlar o‘rtasidagi ij-

timoiy munosabatlarning huquqiy tartibga solinishini nazarda tutamiz. 

Demak, davlat odamlar xulq-atvorini qat’iy huquqiy normalar yordamida 

majburiy tartibga solishdan iborat funksiyani bajaruvchi murakkab ijtimoiy 

hodisa(tashkilot)dir.

1 

Кокошкин Ф.Ф. Русское государственное право. – М., 1908. – 3–4-betlar. 

2 

Ильин И. Собр. соч. в 10-ти томах. – М., 1994. – 111-bet.

3 

O‘sha joyda.

---