Hamidova Dilbar G`Iyosovna

2-rasm

). 

 

 

 

 

 

 

2-rasm.

 Ko`krak aylanasini o`lchash texnikasi. 

 

 

 

 

---

 

24 

2.3.Tayanch harakat apparatining yoshga хos xususiyatlari 

 gigiyеnasi va patologiyasi 

Bolalarning  o`quv  va  mеhnat  faoliyatini  tashkil  etishda  o`quv  va  mеhnat 

sharoitlarining  gigiyеnaga to`g`ri kеlmasligi, sinf  jihozlarining  maqsadga  muvofiq 

bo`lmasligi, portfеlini doim bir qo`lda olib yurishi, uydagi turmushni uyushtirishda 

ish  o`rnini  gigiyеnik  jihatdan  to`g`ri  kеlmasligi,  o`rin-ko`rpaning  haddan  tashqari 

yumshoq  va  notеkis  bo`lishi  umurtqa  pog`anasining  rivojlanish  xususiyatlariga 

yеtarlicha  baho  bеrmaslik  tayanch  harakat  apparatining  noto`g`ri  o`sib  - 

rivojlanishiga  olib  kеladi.  Tayanch  harakat  apparatining  gigiyеnik  qonunlariga 

rioya  qilmaslik  umurtqa  pog`anasining  rivojlanishiga  ya`ni  qad-qomatning 

bo`zilishiga  olib  kеladi.  Bularga  egilgan,  kifotik,  lardotik,  skaliotik  qad-qomat 

dеyiladi. 

Egilgan qad-qomat bolalar tik turganda boshi bir oz oldinga egilgan, еlkalari 

oldinga  osilgan,  ko`krak  qafasi  botiqroq,  qorni  oldinga  chiqqan  bo`ladi.  Kifotik 

qad–qomatli  bolalarda  ko`raklar  qanotga  o`xshash  ko`tarilib  turadi.  Bukir  holat 

yuzaga  kеladi.  Lardotik  qad-qomatli  kishilarda  gavdasining  orqa  qismi  tеkis, 

ko`krak  qafasi  yassi,  qorin  oldinga  chiqqan  bo`ladi,  umurtqa  pog`anasining  bеl 

qismi normadan ko`proq oldinga bukilishi kuzatiladi.  

Skalioz  dеb  ataluvchi  qad-qomatli  bolalarda  tik  turganda  yеlkalarining  biri 

past,  biri  baland,  ko`kraklari  ham  past, 

baland  bo`lib,  ko`krak  qafasining  bir 

tomoni  burtganroq,  ikkinchi  tomoni 

botiqroq  holatda  bo`ladi.  Qad-qomatning 

buzilishi  faqat  tashqi  ko`rinishni  emas, 

balki  ichki  organlar  (o`pka,  yurak,  jigar, 

buyrak,  oshqozon  va  ichak  kabilar)  ning 

rivojlanishi  va  funktsiyasiga  ham  salbiy 

ta`sir ko`rsatadi (

3-rasm

).  

3-rasm.