«O‘zbekiston temir yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati toshkent temir yo‘l muhandislari instituti


Konstruksiyalarda oldindan zo’riqtirishni hosil qilish usullari



Download 13,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet61/102
Sana03.01.2022
Hajmi13,86 Mb.
#317292
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   102
Bog'liq
arxitektura va qurilish konstruktsiyalari

Konstruksiyalarda oldindan zo’riqtirishni hosil qilish usullari
.Oldindan  zo‟riqtirilgn 
konstruksiyalarni tayyorlash jarayonida armaturani beton quyishdan ilgari tirgaklariga tirab yoki 
beton  qotgandan  keyin  betonning  o‟ziga  tirab  taranglash  mumkin  (1–rasm).  Bazi  hollarda 
taranglash  ishlari  bevosita  qurilish  maydonchasining  o‟zida  amalga  oshiriladi.  Bunga  katta 
oraliqli  va  yirik  o‟lchamli  konstruksiyalar,  alohida  bo‟laklari  zavodlarda  tayyorlanib,  qurilish 
maydonchasida  yig‟iladigan  temirbeton  konstruksiyalari  misol  bo‟la  oladi.  Bunday  hollarda 
konstruksiyaning  o‟zi  tirgak  vazifasini  o‟taydi,  betonni  yotqizish  jarayonida  konstruksiyada 
armatura  uchun  tuynuk  yoki  o‟yiq  qoldirilgan  bo‟ladi.  Tuynuklar  beton  qotishi  jarayonida 
sug‟urib olinadigan rezina shlanglar yoki po‟lat quvurlar yordamida hosil qilinadi yoki maxsus 
tayyorlangan  sirti  g‟adir  –  budur  po‟lat  quvurlar  beton  ichida  qoldiriladi.  Beton  yetarli 
mustahkamlikka  erishgach,  tuynuk  yoki  o‟yiqdan  o‟tkaziilgan  armatura  tarang  tortiladi  va 
uchlari mahkamlanadi (ankerlanadi). Keyin armatura bilan beton orasidagi yopishuvni taminlash 
va  armaturani  zanglashdan  asrash  maqsadida  tuynukka  0,5–0,6  MPa  bosim  ostida  sement 
qorishma xaydaladi
79

Betonning  uzatish  mustahkamligi  R
bp
,  yani  betonning  siqish  daqiqasida  mustahkamligi 
uning sinfini 50% idan  hamda 11 MPa dan kam bo‟lmasligi,  A–IV, At–IV, K–7, K–19, Vr–II 
singari o‟ta mustahkam armaturalarda esa 15,5 MPA dan kam bo‟lmasligi zarur. 
                                                 
79
Hassoun  M.  Nadim.  Scructural  concrete:  theory  and  design/  M.  Nadim  Hassoun,  South  Dakota  State 
University, Athem al-Manasser, San-Jose State University. – Sixth Edition, 2012. (274-278 betlar) 
 


208 
 
 
1-rasm. Konstruksiyalarda oldindan zo‟riqtirishni hosil qilish usullari. 
a)
 
tirgaklarga tayanib tortish, b) betonga tayanib tortish. 
 
Armaturani  tirgaklarga  taranglab  oldindan  zo‟riqish  hosil  qilishdagi  element 
kuchlanganlik holatlarini ko‟rib chiqamiz. Cho‟zilgan zonaga yuzasi 
A
sp
 bo‟lgan, siqilgan zonaga 
esa  yuzasi 
A'
sp
  bo‟lgan  armatura  joylashtiriladi,  bunda 
A
sp
>A'
sp

Pastdagi  va  yuqoridagi 
armaturalarni tirgaklarda 

sp 
va 

'
sp 
kuchlanishlar bilantaranglanadi (2, 
a–
rasm
). 
Konstruksiyalarni  loyihalashda  oldindan  uyg‟otiladigan  kuchlanishning  qiymati 
po‟latning elastiklik chegarasidan katta bo‟lmasligi, biroq juda kichkina bo‟lmasligi ham zarur. 
Temirbeton  konstruksiyalarni  loyihalashda 

sp 
va 

'
sp
odatda  bir  xil  qilib  olinadi  va 
quyidagi oraliqda belgilanadi:  
armaturani mexanik usulda taranglaganda 0,32 R
s,ser

sp 

 0,95R
s,ser
,  
armaturani elektr–termik va elektr–termomexanik usullarda taranglaganda 
0,30 R
s,ser
 +p 

sp 

 R
s,ser
 –p,  
 
 
(1) 
Armatura mexanik usulda taranglanganda p=0,05

sp
; elektr–termik usulda esa  
P=30+360/
l  
   
 
 
 
(2) 
bo‟ladi, buyerda 

– tirgaklarning tashqi sirtalari orasidagi masofa, mda. 


209 
 
 
2–rasm. Armaturani tirgaklarda taranglab oldindan zo‟riqish hosil qilishdagi egiluvchi element 
kuchlanganlik holati 

Download 13,86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   102




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish