O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus та ’LI


FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR



Download 0,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet174/174
Sana03.01.2022
Hajmi0,64 Mb.
#316631
1   ...   166   167   168   169   170   171   172   173   174
Bog'liq
mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 
 
1. O‘zbekiston Respubiikasining Konstitutsiyasi. 
Toshkent, «O‘zbekiston», 1992-
у
.  
2. Barkamol avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining 
poydevori. Toshkent, «Sharq», 1998 
у
.  
3. O‘zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksi. 
Toshkent, 1996-
у
.  
4. O‘zbekiston Respublikasining «Mehnatni muhofaza 
qilish to‘g‘risida»gi Qonuni. Toshkent, l 993-
у
.  
5. 
Гасанов
 
М

Соколов
 
Е

Трудовое
 
законадательство
 
Узбе

кистана
  (
в
 
вопросах
 
и
 
ответах
). 
Издательский
 
дом
 
«
Мир
 
экономики
 
и
 
права
», 
Ташкент
,1978 
г
.  
6. 
Безопасност
 
жизнедеятельности
. (
Под
.
редакцией
 
О
.
Н
.
Русака

краткий
 
конспект
 
лекций
 
для
 
студентов
 
всех
 
специалностей
.- 
Ленинград
, 1991 
г
.  
7. 
Хефлин
 
Г

Тревого
 
ч
 2000 
году

М
., 
Мсл
, 1990 
г
,  
8. 
Хенли
 
Д
., 
Кумамото
 
Х

Надежност
 
технических
 
системи
 
оценка
 
риска

М
., 
Машиностроение
, 1984 
г
.  
9. 
Основы
 
инженерной
 
психологии

Под
 
ред

В
.
Ф
.
Ломова
 
М
., «
Высшая
 
школа
», 1986 
г
.  
10. 
Котик
 
М
.
А

Психология
 
и
 
безопасность

Таллин
, 1981 
г
.  
11. 
Брушлинский
 
Н
.
Н
., 
Семиков
.
В
.
Л

Консепсия
 
систерн
 
безопасности
 
народного
 
хозяйства

М
., 
«
Высшая
 
школа
», 1986 
г
.  
12. 
Охрана
 
труда
 
Под
.
ред
.
Ф
.
М
.
Канарева

М
., 
«
Агропромиз

дат
»,1988 
г
.  
13. 
Зинковский
 
ММ
 
Техника
 
безопасности
 
и
 
производственная
 
санитария

М
., 
Металлургия
, 1997 
г
.  
14. 
Беляков
 
Г
. 1. 
Практикум
 
по
 
охране
 
труда

М
., 
«
Агро

промиздат
», 1988 
г
.  


 
194
15. 
Практикум
 
по
 
охране
 
труда
 
Подред

проф

В
.
К

Шаршака

М
., «
Агропромиздат
»,1987 
г
.  
16. 
Нучаев
 
Р

Я

Федоров
 
В

А

Эргономика
 
при
 
бурении
 
и
 
ремонте
 
скважин

М
., 
Недра
, 1988 
г
.  
17. 
Сутягин
 
В

В
., 
Антарконов
 
В
 
И
., 
Касаткин
 
В
.
М

и
 
др

Охрана
 
подземнх
 
вод
 
при
 
сооружении
 
скважин

М
., 
Недра
, 1986 
г
.  
18. 
Тарқонове
 
отраслеве
 
юрм
 
бесплатной
 
вдачи
 
рабочим
 
специалной
 
одежд

специалной
 
обуви
 
и
 
других
 
средств
 
индивидуалной
 
зашит

М
., 
Профиздат
, 1988 
г
.  
19. 
Правила
 
пожарной
 
безопасности
 
и
 
нефтяной
 
промышленности
 
ППБО
 - 85. 
М
., 
Недра
, 1987 
г
.  
20. 
Государственне
 
стандарт
 
безопасности
 
труда
 
(
ССБТ
).  
21. 
Норм
 
радиационной
 
безопасности
 
НРБ
 - 76. 
М
., 
«
Агро

промиздат
», 1978 
г
.  
22. 
Правила
 
безопасности
 
в
 
нефтегазодобваюшей
 
промыш
-
ленности

М
., 
Недра
, 1974 
г
.  
23. 
Правила
 
безопасности
 
в
 
нефтегазодобваюшей
 
промыш
-
ленности
 
Республики
 
Узбекистан

Ташкент

2000 
г
.  
24. Rahimov 
О
.D. Hayot faoliyati xavfsizligi (Fanni 
asosiy mazmuni va test savollari to‘plami),Toshkent,               
1999-
у
.  
25. Rahimov 
О
. D. Hayot faoliyati xavfsizligi. 
/
М
a’ruzalar matnlari to‘plami. Toshkent, 1999-
у
.  
26. Rahimov 
О
.D. Mehnatni muhofaza qilish / 
М
a’ruzalar matnlari to‘plami, 
П
 nashri. Oliy ta’limning 
«Neft va gaz ishi» ta’lim 
у
o‘nalishi uchun. Qarshi, 2003-
у
.  
27. Ruscha-O‘zbekcha lug‘at (1-va 2-qismlar). 
Toshkent, 1984-
у
.  


 
195
MUNDARIJA 
 
Kirish ......................................................................................  
Mehnatni muhofaza qilish fanining asosiy mazmuni va 
ijtimoiy ahamiyati.................................................................... 
Fanning asosiy mazmuni, maqsadi va vazifalari..................... 
Fanning asosiy bo‘limlari........................................................  
Fanning rivojlanish tarixi va boshqa fanlar bilan o‘zaro 
bog‘liqligi............................................................................... 
Mehnatni muhofaza qilish sohasidagi davlat siyosati ……..  

В
O‘LIM MEHNAT MUHOFAZASINING 
NAZARIY ASOSLARI 
1.1. Mehnat muhofazasining ergonomik asoslari.................... 
1.2. Mehnat xavfsizligining psixologik asoslari...................... 
1.3. Mehnat sharoitini aniqlovchi asosiy 
о
millar tahlili.......... 
1.4. Ishlarni og‘irlik va xavflilik - zararlilik darajasi 
bo‘yicha tasniflanishi……………………………………..… 
1.5. Jarohatlanish ko‘rsatkichlari va sabablarini o‘rganish 
uslublari.................................................................................. 
1.6.Mehnatni muhofaza qilish va mehnat xavfsizligini 
boshqarish…………………………………………………....  
1.7. Mehnat xavfsizligini ta’minlovchi tamoyillar, uslublar 
va vositalar..................................................................…........ 
1.8. Jarohatlanish va kasb kasalliklarining iqtisodiy 
oqibatlari hamda xavfsiz ish sharoitining samaradorligi......... 
Il 
В
O‘LIM. MEHNATNI MUHOFAZA QILISHNING 
HUQUQIY VA TASHKILIY ASOSLARI 
2.1. Mehnat muhofazasi bo‘yicha asosiy qonunlar, 
standartlar va me’yoriy hujjatlar.............................................  
2.2. Kasaba uyushmalarining mehnat muhofazasini tashkil 
etishdagi roli............................................................................  
2.3. Ish vaqti va dam olish rejimi............................................ 
2.4. Ayollar va yoshlar mehnatini muhofaza qilish................  
2.5. Mehnat qonunlariga rioya etilishini nazorat qilish...........  
2.6. Mehnat qonunlarini buzganlik uchun javobgarlik............ 
2.7. Mehnat muhofazasini rejalashtirish..................................  
2.8. Mehnat muhofazasi va xavfsizlik texnikasi bo‘yicha  

 



 

11 
 
 
13 
15 
19 
 
21 
 
22 
 
24 
 
25 
 
28 
 
 
 
32 
 
35 
37 
41 
43 
44 
45 
 


 
196
o‘qitish................................................................................... 
2.9. Maxsus kiyim-boshlar, shaxsiy himoya vositalari va 
parhez oziq-ovqatlar bilan ta’minlash.....................................  
2.10. Ishlab chiqarishda baxtsiz hodisalarni tekshirish va  
hisobga olish............................................................................  
III 
В
O‘LIM. ISHLAB CHLQARISH SANITARIYASI 
VA MEHNAT GIGIYENASI 
3.1. Ishlab chiqarish sanitariyasining umumiy tushuncha va 
ta’riflari……………………………………………………… 
3.2. 
Ка
sb kasalligining oldini olish va shaxsiy gigiyena.........  
3.3. Ishlab chiqarishda havo muhitini sog‘lomlashtirish…… 
3.3.1. Zararli changlarni inson sog‘lig‘iga ta’siri hamda 
ulardan himoyalanish 
у
o‘llari..................................................  
3.3.2. Zararli gazlar va ulardan himoyalanish 
у
o‘llari............ 
3.3.3. Ishlab chiqarish chiqindilari va zaharli moddalar........ 
3.4. Ishlab chiqarish binolari va ish j
оу
l
а
rining mikroiqlimi.. 
3.5. Ishlab chiqarish binolari va ish joylarini isitish................ 
3.5.1. Isitish tizimlarining turlari va ularga qo‘yilgan asosiy 
talablar. … 
3.5.2. Bug‘ va suv bilan isitish tizimlarini hisoblash.............. 
3.6. Ishlab chiqarish binolari va ish joylarini shamollatish..... 
3.6.1. Ishlab chiqarish xonalarini tabiiy shamollatish.............  
3.6.2. Sun’iy havo almashinish tizimlari.................................  
3.6.3. Havoni konditsionerlash................................................  
3.7. Shovqin va undan himoyalanish......................................  
3.7.1. Umumiy ma’lumotlar. Shovqinning inson 
organizmiga ta’siri ....  
3.7.2. Tovushning asosiy o‘lchov birliklari.............................  
3.7.3. Shovqin darajasini me’yorlashtirish va o‘lchash.......... 
3.7.4. Shovqindan himoyalanish vositalari va usullari ...... 
3.7.5. Ultratovush va infratovushlardan himoyalanish ........... 
3.8. Titrash va undan himoyalanish .......................................  
3.8.1. Umumiy ma’lumotlar. Titrashning inson organizmiga 
ta’siri………………………………………… 
3.8.2. Mashina va mexanizmlarning titrashini kamaytirish  
у
o‘llari .................................................................................  
3.8.3. Titrash k
а
s
а
lligining oldini olish bo‘yicha profilaktik 
tadbirlar ...  
49 
 
52 
 
53 
 
 
 
60 
63 
63 
 
63 
65 
68 
72 
74 
 
74 
77 
80 
81 
82 
84 
85 
 
85 
88 
90 
91 
93 
95 
 
95 
 
97 
 
99 


 
197
3.9. Ishlab chiqarish binolari va ish j
оу
l
а
rini yoritish ............ 
3.9.1. Yoritilganlik haqida umumiy ma’lumotlar ................... 
3.9.2. 
Та
bii
у
 yoritish .............................................................  
3.9.3. Sun’iy yoritish………………………………………  
3.10. Zararli nurlanishlar va ulardan himoyalanish ................ 
IV 
В
O‘LIM. XAVFSIZLIK 
ТЕХ
NIKASI ASOSLARI 
4.1. Xavfsizlik texnikasi to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar…  
4.2. Mashina va mexanizmlarning xavfli zonalari ................ 
4.3. Xavfsizlikni ta’minlovchi texnik vositalar ...................... 
4.4. Signalizatsiya va xavfsizlik belgilari tizimi ....................  
4.5. Elektr xavfsizligi .............................................................  
4.5.1. Elektr tokining inson tanasiga ta’siri ............................ 
4.5.2. Ishlab chiqarish binolarning elektrdan zararlanish 
xavfliligi bo‘yicha tasniflanishi .............................................  
4.5.3. Elektr tokidan saqlanish va shaxsiy himoya vositalari  
4.5.4. Elektr qurilmalarini yerga ulash va nollashtirish…… 
4.5.5. Statik elektr zaryadlari..................................................  
4.5.6. Atmosfera elektr zaryadlari va ulardan himoyalanish... 
4.6. Texnikalarni ta’mirlash va ularga texnik xizmat 
 
ko‘rsatishda xavfsizlik texnikasi ............................................  
4.6.1. Traktor va avtomabillarga texnik xizmat ko‘rsatishda 
xavfsizlik texnikasi .................................................................  
4.6.2. Qismlarga ajratish va chilangarlik ishlarini bajarishda  
xavfsizlik texnikasi ........................................................... 
4.6.3. Metallarga sovuq ishlov berishda xavfsizhk texnikasi.. 
4.6.4. Payvandlash ishlarini bajarishda xavfsizlik texnikasi .. 
4.7. Energetik qurilmalardan foydalanishda xavfsizlik 
texnikasi .. ………………………………………………….. 
4.7.1. Bug‘ va suv qaynatuvchi qozonlardan foydalanishda 
xavfsizlik texnikasi ............................................................… 
4.7.2. Bosim ostida ishlovchi idishlardan foydalanishda 
xavfsizlik texnikasi.................................................................  
4.7.3. Siqilgan va suyultirilgan gazlardan foydalanishda 
xavfsizlik texnikasi..................................................................  
4.7.4. Yuk ko‘tarish mexanizmlaridan foydalanishda 
xavfsizlik texnikasi ...............................................................  
4.8. Neft va gaz quduqlarini burg‘ulashda xavfsizlik 
texnikasi……………………………………………………... 
99 
99 
102 
103 
106 
 
109 
110 
111 
117 
119 
119 
 
122 
123 
124 
127 
128 
 
130 
 
130 
 
132 
133 
135 
 
139 
 
139 
 
141 
 
142 
 
143 
 
146 


 
198
4.8.1. Qurilish - montaj ishlarini bajarishda xavfsizlik 
texnikasi .................................................................................  
4.8.2. Burg‘ulash qurilmalarini yig‘ish, qismlarga ajratish va 
ta’mirlashda xavfsizlik texnikasi............................................ 
4.8.3. Neft va gaz quduqlarini burg‘ulashda xavfsizlik 
texnikasi……….  
4.9. Neft va gaz quduqlaridan foydalanishda xavfsizlik 
texnikasi……..  
4.9.1. Umumiy talablar. Quduqlarni o‘zlashtirish............. 
4.9.2. 
На
v
о
 kompressor stansiyalari va qurilmalaridan 
foydalanishda xavfsizlik texnikasi ........................................  
4.9.3. Quduqlardan tebranma-stanoklar yordamida 
foydalanishda xavfsizlik texnikasi ........................................  
4.9.4. Quduqlardan vintli elektr nasoslar va gidroporshenli 
nasoslar yordamida foydalanishda xavfsizlik texnikasi..........  
V BO‘LIM. YONG‘IN 
5.1. Yong‘in xavfsizligi bo‘yicha umumiy ma’lumotlar…… 
5.2. Yong‘in xavfsizligi tizimiga qo‘yilgan talablar...............  
5.3. Yong‘in va portlashning sabablari...................................  
5.4. Yonish jarayonining 
то
hi
уа
ti
........................................... 
 
5.5. Materiallarning yonish va portlash bo‘yicha tasnifi......... 
5.6. Yong‘inning oldini olish tizimi...................................  
5.6.1. Ishlab chiqarishni portlash, yonib-portlash va yong‘in 
xavfliligi bo‘yicha kategoriyalari...........................................  
5.6.2. Yong‘inga xavfli zonalar..............................................  
5.6.3. Neft va qattiq yoqilg‘i omborlarida yong‘in 
xavfsizligi………….  
5.7. Yong‘inga qarshi himoya tizimi................................... 
5.7.1. Bino 
va 
inshootlarning yong‘inga chidamliligi va uni 
oshirish 
у
o‘llari....................................................................... 
5.7.2. O‘t o‘chiruvchi moddalar va ularning xususiyatlari...... 
5.7.3. O‘t o‘chirgichlar, o‘t o‘chirish qurilmalari va 
mashinalari…………………………………………………. 
5.7.4. Yong‘inga qarshi suv ta’minoti....................................  
5.8. Yong‘in muhofazasini tashkil etish 
va 
yong‘inni 
o‘chirish.............. 
5.8.1. Yong‘in muhofazasini tashkil etish...............................  
5.8.2. Yong‘inni aniqlash va o‘chirishning avtomat 
 
146 
 
149 
 
151 
 
155 
155 
 
159 
 
160 
 
161 
 
163 
164 
166 
167 
168 
169 
 
169 
170 
 
171 
172 
 
173 
174 
 
177 
179 
 
180 
180 
 


 
199
vositalari……………………………………………………. 
5.8.3. Yong‘in aloqasi 
va 
signalizatsiyasi ...........................  
5.8.4. Yong‘inni o‘chirishni tashkillashtirish ........................  
5.8.5. Evakuatsiya 
у
o‘llari va chiqish 
у
o‘laklarini 
hisoblash………….  
VI 
В
O‘LIM. BIRINCHL TIBBIY YORDAM 
К
O‘RSATISH 
6.1. Elektr tokidan jarohatlanganda birinchi tibbiy yordam  
ko‘rsatish…………………………......................................... 
6.2. Zaharlanganda birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish............  
6.3. Singanda, bo‘g‘imlar chiqqanda, paylar cho‘zilganda  
birinchi yordam ko‘rsatish......................................................  
6.4. Kuyganda birinchi yordam ko‘rsatish.............................. 
6.5. Qon ketganda birinchi yordam ko‘rsatish........................  
6.6. Issiq yoki quyosh urganda birinchi tibbiy yordam...........  
Foydalanilgan adabiyotlar.................................................... 
181 
182 
183 
 
184 
 
 
 
186 
188 
 
189 
190 
191 
192 
193 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
O‘RINBOY YO‘LDOSHEV, OKTYABR RAHIMOV,  
RUSTAM 
Х
O‘JAQULOV, OYDIN HASANOVA 
 
 
MEHNAT  MUHOFAZASI  
VA TEXNIKA XAVFSIZLIGI 
Kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma 
 
(4-qayta nashr) 
 
Muharrir:                 
М
.Hayitova 
Тех
. muharrir:         M.Xolmuhamedov 
Musavvir:                H.G‘ulomov 
Musahhih:                F.Ismoilova 
Kompyuterda  
sahifalovchi:            N.Hasanova 
 
 
«DAVR NASHRIYOTI» MChJ 
100129, Toshkent, A. Navoiy ko‘chasi, 30. 
davrbooks@gmail.com 
 
 
Litsenziya raqami 

AI 227
  
 Bosishga ruxsat etildi 23.09.2013.  
Bichimi 60x84 
1
/
16
. «Timez Uz» garniturasi.  
Ofset bosma usulida bosildi. Shartli bosma tabog‘i 13,0.  
Nashriyot bosma tabog‘i 12,5.  
Tiraji 8619. Buyurtma 

 267-13.   
 
«Oqituvchi» NMIU 
bosmaxonasida chop etildi. 
100129, Toshkent, A.Navoiy ko‘chasi, 30
  
 
 

Download 0,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   166   167   168   169   170   171   172   173   174




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish