¤збекистон республикаси олий ва ¤рта махсус

 Qattiq suvdan himoyalash ishlarini bajarish.

 

1. 

 

Suv  o’tkazmaydigan  beton.  Betonning  suv  o’tkazmaslik  qobiliyatini  oshirish 

uchun beton qorishmasini tayyorlashda unga quyidagi ashyolar kukuni; kvars 

qumi,  dolomit  qumi  yoki  lyoss  kukunlari  qo’shiladi  va  bu  beton  qorishmasi 

qolipga  quyilgandan  so’ng  etarli  darajada  zichlab  yaxshi  parvarish  qilinadi. 

Suv  o’tkazmaslik  qobiliyatini  yanada  oshirish  uchun  betonga  kengayuvchi 

sementlar ishlatiladi.  

2. 

 

Suv  o’tkazmaydigan  suvoq.  Bunday  suvoq  qorishmasi  1:1,5  va  1:2 

(sement:qum)  nisbatda  tayyorlanadi.  Elimlanuvchi  jism  o’rnida  gidravlik 

qo’shimchali  portlandsement  yoki  boshqa  xil  qo’shimchali  (serizit,  natriy-

alyuminiy,  suyuq  shisha  yoki  suyuq  bitum  emulsiyasi)  sementlar  ishlatiladi, 

shuningdek,  cho’kmaydigan  yoki  kengayuvchi  sementlar  ham  ishlatilishi 

mumkin.  Bu  qorishmaga,  ko’pincha  kvars  qumi  qo’shiladi,  bu  qumning 

yiriklik  darajasi  va  tozaligi  davlat  standarti  talabini  qanoatlantiradigan 

bo’lishi kerak. 

Agar  suvaladigan  konstruksiyaga  suv  bosimi  ta’sir  etmaydigan  bo’lsa, 

konstruksiya istalgan tomondan suvalaveradi. Agar suv bosimi ta’sir qiladigan bo’lsa, 

u  vaqtda  suvoq  qatlami  siqilgan  holda  ishlashligi  uchun  konstruksiyani  suv  bosimi 

ta’sir  qiladigan  tomondan  suvaladi.  Aks  holda,  suvoq  ko’chirish  kuchiga  qarshi 

ishlaydigan bo’lib, etarli yopishish kuchiga ega bo’lolmay qoladi.  

Suvaladigan  konstruksiya  yuzalari  turli  iflosliklardan  tozalanishi  kerak  va  bu 

yuzalar silliq bo’lsa, maxsus pnevmatik asboblar yordami bilan o’yib (suvoq qatlami 

yaxshi  yopishishligi  uchun)  g’adir-budir  holga  keltirilishi,  ba’zan  siqilgan  havo 

bosimi  yordamida  qum  otadigan  qurilma  orqali  o’yma  chuqur  qilinishi  va  shundan 

keyin shlang orqali bosim bilan keladigan suv yordamida yuvib tashlanishi lozim.