Microsoft Word 01 Kishlok xujalik ishlab chikarish iktisodiyoti

 

Cheklanganlik, taqchillik bilan bog‘liq konsepsiyalar 

 

 

 

Muvofiqlashtirishning bozor mexanizmi 

---

 

 

 

124 

 

 

 

 

 

6.1. Resurslarni taqsimlashda narxning ahamiyati. Muvozanat narxning shakllanishi. 

 

Talab va taklifning bozordagi ahamiyati 

 

Taklif va talabning iqtisodiy nuqtai nazardan tahlil qilish, juda ko‘p va keng muammolarni hal 

qilishda  universal  vosita  bo‘lib  xizmat  qiladi.  Bunday  muammolarga  quyidagilar  kirishi  mumkin: 

jahondagi iqtisodiy sharoitlar o‘zgarishining mahsuloti shlab chiqarishga va uning samaradorligiga 

ta’siri; narxlarni nazorat qilish bo‘yicha davlat tomonidan ko‘riladigan chora-tadbirlarni baholash; 

iqtisodiy  rag‘batlantirish  va  minimal  ish  haqini  belgilash;  soliqlarning,  subsidiyalarning,  importga 

qo‘yiladigan poshlinaning, ishlab chiqaruvchilar va iste’molchilar faoliyatining chegaralashlarning 

umumiy iqtisodiyotga ta’siri va hokazo. 

 

---

 

 

 

125 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

126 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

127 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

128 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

129 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

130 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

131 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

132 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

133 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

134 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

135 

 

 

 

6.3.Ishlab chiqarish omillari va ularning turlari 

 

 

 

Mehnat 

 

•

 

Mehnat ishlab chiqarish omili sifatida malakali mehnatni va korxona rahbarlarining tadbirkorlik 

harakatini o‘z ichiga oladi.  

•

 

Mehnat turlarini umumlashtiruvchi ko‘rsatkichlar mehnat sig‘imi va mehnat unumdorligidir. 

 

Materiallar 

---

 

 

 

136 

 

•

 

Ishlab  chiqarish  jarayonida  tayyor  mahsulotga  aylanadigan  har  qanday  moddiy  narsa: 

butlovchi qismlar, yarim fabrikatlar, temir, po‘lat, shisha, yoqilg‘i, yog‘och, paxta va boshqa 

xom ashyolar tushuniladi. 

 

Texnologiya 

 

•

 

Texnologiya -  bu tovarlar va xizmatlarni ishlab chiqarish to‘g‘risidagi amaliy bilimlardir.  

•

 

Ishlab  chiqarish  munosabatlari  birinchi  navbatda  mahsulot  ishlab  chiqarishdagi  texnologik 

munosabatlardir. 

 

6.4. Bir o‘zgaruvchan omil (mehnat) asosida ishlab chiqarishni tashkil etish. O‘zgaruvchi 

omilning yalpi o‘rtacha, chekli mahsulotlari va ular o‘rtasidagi bog‘liqlik. Ishlab chiqarish