1. Mavzu: Xorijda maktabgacha ta`lim fanining predmeti. Jahon mamlakatlari ta’limi taraqqiyotining ayrim masalalari

Xalqaro  ta’lim  dasturlari  va  diplomlar 

(

International  Degree 

Programmes). 

Germaniyada  chet  ellik  talabalar  juda  ham  ko‘p.  Xorijlik 

talabalar  manfaatini  ko‘zlab,  nemis  OO‘YUlarida  xalqaro  o‘quv  dasturlari 

kiritilgan.  Unga  ko‘ra  Germaniyada  bakalavr  va  master  darajalarini  olish 

mumkin. 

 

Talabalar  (Undergraduates)  uchun  o‘quv  dasturlari  6-8  semestr  davom 

etadi,  shundan 1-2  semestr davomida  chet  eldagi partner oliy o‘quv yurtlarida 

tahsil  olish  imkoniyatiga  ega.  O‘qish  oxirida  bakalavr  (Bachelor)  darajasini 

oladi.  Biror-bir  diplom 

ѐ

ki  ilmiy  darajasi  bor  bo‘lgan  bakalavrlar 

(Postgraduates)  3-5  semestr  tahsil  olishadi  va  master  (Master)  darajasiga  ega 

bo‘ladi.  Ayrim  o‘quv  dasturlari  doirasida  6-semestrdan  so‘ng  dissertatsiya 

himoya qilib “doktor” bo‘lish mumkin. Bunday xalqaro dasturlarning akademik 

darajasi juda yuqori. Bunda talabalarni tyutorlar va kuratorlar o‘z maslahatlari 

bilan doimo kuzatib turishadi.8 

 

Oliy  maktab  o‘z-o‘zini  boshqarish  huquqiga  ega.  Oliy  o‘quv  yurtini 

shtatdagi  rektor 

ѐ

ki bir necha  yilga saylangan  Prezident boshqaradi.  O‘z-o‘zini 

boshqarishda  vazifalari  aniq  taqsimlab  berilgan  bir  necha  guruhlarning 

bosqichma-bosqich ishtiroki prinsipiga amal qilinadi.  

Davlat malaka oshirganlarni rag‘batlantiradi va bu uchun har yili 5,5 mln. 

marka  mablag‘  ajratadi.  Malaka  oshirish  kurslarida  o‘qish  davrida 

tinglovchilarga  mablag‘  bilan  moliyaviy 

ѐ

rdam  beradilar.  Asosan  ishsizlar  o‘z 

malakasini  oshirish  imkoniyatlaridan  ko‘proq  foydalanadilar  va  bu  bilan  ish 

topish  yo‘llari  tezlashadi.  YArim  yil  davomida  malaka  oshirgan  ishchilarning 

75%  ish  bilan  ta’minlanadi.  CHerkovlar  ham  fuqarolarning  bilim  darajalarini 

---

31 

 

oshirishda  faol  ishtirok  etadi.  Evangel  cherkovi  o‘zining  15ta  akademiyasida 

dolzarb  mavzular  bo‘yicha  anjumanlar  tashkil  etadi.  Katoliklar  malaka 

oshirishda  nikoh,  oila  masalalariga,  teologiya  va  madaniyat  sohalariga  katta 

ahamiyat  beradilar.  Oliy  o‘quv  yurtlarida  tadqiqot  bilan  shug‘ullanish  ularning 

qadimiy  an’analaridan  biri.  O‘tgan  asr  boshlarida  Vilgelm  fon  Gumboldt  pruss 

universitetlarini  isloh  qildi,  o‘shandan  beri  ―Tadqiqot  va  o‘qitish  birligi

‖

 

ularning ha

ѐ

tiy prinsiplariga aylanib qolgan. Oliy o‘quv yurtlari tadqiqotlarining 

asosiy  yo‘nalishi-fundamental  amaliy  tadqiqot  bo‘lib,  ularga  boshqa  ilmiy- 

tekshirish institutlari, sanoat laboratoriyalari yaqindan 

ѐ

rdam beradi. Germaniya 

ta’limi  o‘ziga  xos  yo‘nalishga,  juda  murakkab  tizimga  ega.  SHu  bilan  bir 

qatorda hozirda Germaniyada ta’lim tizimini isloh etish yo‘lida yangi izlanishlar 

olib borilmoqda. 

12 Studying in Germany. A Practical Guide for International Students. DAAD, 

2014 R.