A. A. Abduazizov tilshunoslik nazariyasiga

Polisintetik  tillar 
—  so'z  gap  sostavida  o'ziga  xos  strukturasiga 
ega  bo'luvchi  tillar.  Masalan:  ba’zi  hindu  tillari.
10.  TABIIY VA  SUN’IY TILLAR
Tibbiy til 
—  kishilar o'rtasida aloqa,  fikr almashuv  vositasi.  Inson 
nutqi  tabiiy  tilni  namoyon  etadi.
Sun’iy  til 
—  insonning  tabiiy  tilidan  farq  qiluvchi,  biror  shaxs 
tomonidan  maxsus  ishlab  chiqilgan  yordamchi  til.  Masalan:  esperan- 
to  tili  (L.Zamengof,  1887-yil),  volapyuk  tili  (I.Shleyer,  1870-yil).  XX 
asming  birinchi  yarmida  400  ga  yaqin  sun’iy tillar  ishlab  chiqilgan.
0 ‘lik  til 
—  hozirgi  davrda  so'zlashuv  vositasi  bo'lmagan  til.  Ular 
manbalardagina  saqlanib  qolgan.  Masalan:  lotin,  eski  slavyan, 
sankskrit  tillari.  Ba’zan  hozir  ham  ma’lum  guruh  kishilar  bunday 
tillarda  so'zlashishi  mumkin.  Masalan:  sanskrit  tilida  Hindistonda 
500  ga  yaqin  kishi  so'zlashadi.
Jonli  til 
—  hozirgi  davrda  so‘zlashuv  vositasi  bo'lgan  til.  Ba’zan 
jonli  so'zlashuv  nutqi  deb  ham  ataladi.
Belgilar  tili 
—  imo-ishora,  mimikadan  aloqa  vositasi  sifatida  foy­
dalanish.  Ulami  o'rganuvchi  tilshunoslik  sohasi  paralingvistika  (lo­
tincha  —  para  —  yaqin,  ya’ni  tilshunoslikka  yaqin  degan  ma’noda) 
deyiladi.