Навоий давлат кончилик институти Олмалиқ кон-металлургия факультети «Кончилик иши» кафедраси

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

5 
I.ҚАЛМОҚИР КОНИНИНГ КОН-ГЕОЛОГИК ТАВСИФИ 
1.1 Қалмақир полиметалл конининг қисқача географик-иқтисодий 
тавсифи
Олмалиқ руда райони Қурама конларининг шимолий кон олди 
худудига, Охонгорон дарѐси чап қирғоғига жойлашаган. Тошкент шахридан 
65 км шарқи – шимолда жойлашган Олмалиқ шахри районнинг саноат 
маркази хисобланади. Олмалиқ мис – порфир конлари 750-1350 м денгиз 
сатхидан баландда жойлашган бўлиб, Марказий осиѐда рангли 
металлургиянинг мухум хом ашѐ базаси хисобланади.
Олмалиқ худуди климати континентал бўлиб, ѐз харорати +35 ÷ 40
0 
ни, 
қиш ҳарорати эса -25
0 
гача бўлиши мумкун. 
Қалмақир кони жуда қулай жуғрофий – иқтсодий шароитга эга бўлиб, 
кончилик ва металлургия саноати ривожланган Олмалиқ – Ангрен саноат 
худудига жойлашган. 
Хозирги вақтда Олмалиқ шаҳрида рух, кимѐ ва мис заводлари 
шунигдек, Сари-Чеку, Қалмақир ва бошқа полиметалл конларидан қазиб 
олинган рудаларни қайта ишлайдиган Мис-бойитиш, Қўрғошин-бойитиш 
фабрикалари самарали фаолият юритмоқда.
Кейинги йилларда Олмалиқ-Ангрен руда райони худудида қатор олтин 
конлари топилган ва улар базасида районлараро олтин ажратиб олиш 
фабрикаси қурилган (Облиқ қишлоғи).
Кон қазиш корхоналари, шаҳар ва қишлоқлар аҳолиси шунингдек,
металлургия заводлари, фабрикалар ва бошқа энергия истеъмолчилари 
Ангрен ГРЭСи ва Олмалиқ Иссиқлик энергияси маркази (ИЭМ) томонидан 
энергия билан таъминланади.
Қалмақир карерининг қурилиши 1954 йилда бошланган ва 1959 йилда 
эксплуатация қилишга топширилган. 1959-2002 йиллар давомида бир неча 
бор карерни реконструкция қилиш лойиҳалари тузилган бўлиб, охирги 
лойиха 2002 йилда тузилган.

---

6 
Бу лойиҳада руда кондитцияси қайта кўрилган, карернинг йиллик 
ишлаб чиқариш унумдорлиги 30 млн. тонна ва ишлаш муддати 2070 йилгача 
қилиб белгиланган. 
Ҳозирги вақтда карернинг параметрлари қуйидагича:
-
ер юзи бўйича узунлиги 
4200 м; 
-
кенглиги
1800 м;
-
энг юқори белгидан карер тубигача чуқурлиги
470 м;
-
карер бортлари қиялик бурчаги
35 – 40
0
; 
Карернинг йилик унумдорлиги: 
-
кон массаси бўйича
31 000 минг м
3
; 
-
қоплама жинслар бўйича
19400 минг м
3
; 
-
руда қазиб олиш бўйича
30 000 минг т; 
-
очиш коэффициенти 1.8 м
3
/м
3