Navoiy davlat konchilik instituti

Uran  energiyasi. 
Mutaxassislarning  fikricha,  energiyaning  aynan  shu  manbasi 
mamlakatning  energetik  xavfsizligini  ta‘minlash  nuqtai  nazaridan  eng  istiqbolli 
hisoblanadi. Bu xulosani o‗zimizdan olingan uran resursining zaxiralari va uni olish kuchi, 
atom  stansiyalarini  joylashtirish  uchun  odam  yashamaydigan  hududlarning  mavjudligi 
hamda yuqori malakali kadrlar va ilmiy texnikaviy salohiyat tasdiqlaydi.  
O‗zbekiston dunyo mamlakatlari ichida uran zaxirasi bo‗yicha birinchi o‗nlikka kiradi va 
zarur ishlab chiqarish texnologiyalari va quvvatlariga ega. Asosiy uran ishlab chiqaruvchi 
Navoiy tog‗-kon kombinati hisoblanadi. Uning nominal ishlab chiqarish quvvati yiliga 3 
ming  tonnani  tashkil  etadi.Uran  ishlabchiqarish  O‗zbekistonda  bugun  dunyo  ishlab 
chiqarish hajmining 7 foizini tashkil qiladi. 1950 yildan buyon O‗zbekiston hududida eng 
kamida  25  joyda  uran  konlari  topilgan.  Tijorat  maqsadida  keng  miqyosda  1958  yildan 
boshlab, Uchquduqda ochiq va yopiq kesimdagi konlardan qazib olingan. Asoslangan uran 
zaxiralari 65 ming tonna atrofida tashkil etadi.  
Bugungi kunda dunyoning 30 ta mamlakatida 440 yadro reaktorlari ishlab turibdi. AQSH 
energiya  vazirligining  ma‘lumotiga  ko‗ra,  uning  AESi  dunyo  elektr  energiyasining  16 
foizini ishlab chiqarar ekan. Atom elektr stansiyalarini qurish uchun katta mablag‗ talab 
qilinadi (uch-to‗rt reaktorlardan iborat AES uchun 2-4 mlrd. AQSH dollari), lekin ularda 
olinadigan  elektr  energiyaning  narxi  issiqlik  stansiyalariga  nisbatan  past  hisoblanadi. 
Ammo  atom  energetikasini  rivojlantirish  bir  qator  texnikaviy  to‗siq  va  siyosiy 
noqulayliklarni  keltirib  chiqaradi.  Shuning  uchun  bu  kabi  loyihalar  O‗zbekistonda  faqat 
uzoq muddatga mo‗ljallangan kelajakda amalga oshishi mumkin.