Biokimyo pmd

Gamma-aminomoy kislota va uning nerv impulslari

o‘tkazishdagi ahamiyati. 

Gamma-aminomoy kislota (GAMK) miya

to‘qimasida glutamatdekarboksilaza ta’sirida glutamatdan hosil bo‘ladi:

GAMK konsentratsiyasi miya va orqa miyada juda yuqoridir. GAMK

(glitsin ham) miya neyronlarining juda ko‘p qismida barcha

sinapslarning taxminan yarmida mediator tarikasida xizmat qiladi.

Ushbu mediatorlar neyronlarda tormozlanish jarayonlariga sabab

bo‘ladi, holbuki, boshqa mediatorlar ham kuzatuvchi, ham tormozlovchi

vazifasini bajaradi.

Biogen aminlarning zararsizlantirish. 

Biogen aminlarning

to‘planib qolishi fiziologik jarayonlarga ta sir etib, organizmda salbiy

o‘zgarishlarga olib kelishi mumkin. Ammo organ va to‘qimalarda ularni

zararsizlantiruvchi maxsus mexanizm mavjuddir. Biogen aminlar

oksidlanish yoli bilan dezaminlanib zararsizlanadi, natijada aldegidlar

va ammiak ajralib chiqadi.

Ushbu reaksiyalarni katalizlovchi fermentlar monoamino- (MAO)

va diaminooksidaza (DAO) deb ataladi. MAO ning kofermenti bo‘lib

FAD, DAO  piridoksalfosfat xizmat qiladi. MAO  mitoxondriyalarda,

DAO  esa sitoplazmada joylashgan. MAO birlamchi, ikkilamchi va

uchlamchi aminlarni, DAO  gista’min, putressin, kadaverin va qisman

alifatik aminlarni zararsizlantiradi. Hosil bo‘lgan aldegidlar

aldegiddegidrogenaza ta’sirida organik kislotalargacha oksidlanadi.

Ayniqsa, monoaminlarning oksidlanish yoli bilan dezaminlanishi

batafsil o‘rganilgan. Bu fermentativ jarayon qaytmas bo‘lib, ikkita

bosqichda boradi. Songra hosil bo‘lgan vodorodperoksid katalaza

ta’sirida suv va kislorodga parchalanadi.

---

281