Тошкент-2021 3 Апрель 2021 10-қисм Тошкент апрель 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot»

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yhati
1. Iqtisodiy Xamkorlik va Rivojlantirish Tashkiloti (OECD) (2016): PISA 2015 natijalari: 
Muvaffaqiyatga erishish uchun maktablar uchun strategiya va amaliyotlar (II Bob).
2. J. Shustereder (2014): Yevropa Ittifoqida va Markaziy Osiyoda O‘qituvchilar Siyosati. 
3. Ulrich, D., Zenger, J. and Smallwood, N. (1999): Results-Based Leadership.

---

131
Апрель 2021 10-қисм
Тошкент
BOSHLANG‘ICH SINF O‘QITUVCHILARINI TA’LIMNI AXBOROTLASHTIRISH 
SOHASIDA KICHIK MAKTAB O‘QITUVCHILARIGA KOMPYUTER FANINI 
O‘QITISHGA O‘RGATISHNING USLUBIY YONDASHUVLARI.
Raximova Dilnoz Achilbayevna
Xorazm viloyati Urganch tumani 35-son umumiy 
o‘rta ta’lim maktab boshlang‘ich ta’lim fani o‘qituvchisi.
Email:[e-mail]
Yusupova Dilfuza Otaboyevna 
Xorazm viloyati shovot tumani 53-son umumiy 
o‘rta ta’lim maktab boshlang‘ich ta’lim fani o‘qituvchisi.
Email:[e-mail]
Annotatsiya:
Ushbu maqolada Boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini ta’limni axborotlashtirish 
sohasida kichik maktab o‘quvchilariga kompyuter fanini o‘qitishga o‘rgatishning uslubiy 
yondashuvlari haqida mulohazalar yuritiladi.
Zamonaviy jamiyat asta-sekin rivojlanishning yangi bosqichiga o‘tadi-informatsion. Ilm-fan 
va ishlab chiqarishning barcha sohalarida axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini qo‘llashni 
nazarda tutadigan jamiyatni axborotlashtirish jarayoni uning barcha bosqichlarida ta’limga ta’sir 
qiladi. Ta’limni axborotlashtirish-ta’lim va tarbiya (Robert IV) ning psixologik va pedagogik 
maqsadlarini amalga oshirishga qaratilgan zamonaviy AKT vositalarini ishlab chiqish va ulardan 
optimal foydalanish metodologiyasi va amaliyoti bilan ta’lim sohasini ta’minlash jarayonidir. 
Ta’limni axborotlashtirish sharoitida talabaning intellektual salohiyatini rivojlantirish, mustaqil 
ravishda bilim olish, o‘quv ma’lumotlarini yig‘ish, qayta ishlash, uzatish, ishlab chiqarish 
bo‘yicha turli xil mustaqil faoliyatni amalga oshirish qobiliyati alohida ahamiyat kasb etadi. 
Informatika (Beshenkov sa, Kuznetsov AA, Robert IV va boshqalar) bunday bilim, ko‘nikma 
va ko‘nikmalarni shakllantirishda muhim rol o‘ynaydi. Ilgari talabalar ushbu umumiy ta’lim 
fazilatlarini rivojlantiradilar, ularning keyingi mashg‘ulotlari yanada muvaffaqiyatli bo‘ladi. 
Shuning uchun 2002da kompyuter fanlari umumiy ta’limning tuzilishi va mazmunini 
takomillashtirish bo‘yicha eksperiment doirasida boshlang‘ich maktab dasturiga o‘quv mavzusi 
sifatida kiritildi.
Boshlang‘ich maktab yoshidagi bolalarning fan xususiyatlari va o‘ziga xosligi tufayli bir qator 
tadqiqotchilar boshlang‘ich maktabda informatika o‘qituvchilarga dars berish tavsiya etiladi. Biroq, 
boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi, tegishli malakaga ega bo‘lmagan holda, qo‘shimcha treningsiz 
kompyuter fanini o‘qitishni sifat jihatidan tashkil qila olmaydi. Boshlang‘ich ta’lim pedagoglarining 
kichik maktab o‘quvchilarining kompyuter fanini o‘qitish nazariyasi va metodikasi va kasbiy 
faoliyatda axborot-kommunikatsiya texnologiyalari vositalaridan foydalanish sohasidagi maxsus 
va uslubiy tayyorgarligining etarli emasligi bilan izohlanadi. Boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini 
kompyuter fanini o‘qitishga jadal o‘qitish asosiy ishlardan ajralmasdan malaka oshirish kurslarida 
o‘tkazilishi maqsadga muvofiqdir.
Bugungi kunda mamlakatimizning bir qator hududlarida boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari uchun 
informatika o‘qitish metodikasi va boshlang‘ich maktab o‘quv jarayonida AKT vositalaridan 
foydalanishga qaratilgan turli malaka oshirish kurslari tashkil etildi. Biroq, birinchi navbatda, 
ushbu kurslar mahalliy xususiyatga ega va ularning mazmuni, odatda, boshlang‘ich maktabda 
kompyuter fanini o‘qitishning alohida metodologik jihatini jamiyat va ta’limni axborotlashtirish 
hozirgi holatini hisobga olmagan holda ko‘rib chiqadi. Ikkinchidan, kurslarda o‘qitish ampirik 
ma’lumotlar asosida qurilgan va zarur nazariy bazaga va o‘quv-uslubiy yordamga ega emas. 
Shu munosabat bilan boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini jamiyatni axborotlashtirish va ta’limning 
hozirgi holatini hisobga olgan holda malaka oshirish kurslarida kichik maktab o‘quvchilariga 
informatika o‘qitishni o‘rgatishning tuzilishi va mazmuni, shakllari va usullarini ilmiy asoslashga 
ehtiyoj paydo bo‘ladi.
Shu bilan birga, bugungi kunda kichik maktab o‘quvchilariga kompyuter fanini o‘qitishda 
o‘qituvchilarni o‘qitish uchun metodik yondashuvlar jamiyat va ta’limni axborotlashtirish sohasida 
etarlicha tekshirilmagan, ta’limning maqsadlari, vazifalari, tamoyillari, tarkibi va mazmunini 
nazariy asoslash masalalarini hal etishga yondashuvlar aniqlanmagan. Asosan, boshlang‘ich 

---

132