Toshkent moliya instituti "ijtimoiy fanlar" kafedrasi

Murakkab  hukmlar. 

Yuqorida  bayon  qilinganlardan  ma’lumki,  hukm  terminlari  birdan  ortiq 

bo‘lsa,  ularni  murakkab  hukmlar  deb  yuritamiz.  Murakkab  hukmlarni  turlarga,  ajiratganda  ularning 

tarkibidagi  mantiqiy  bog‘lovchining  mazmuniga  e’tibor  beramiz.  Shunga  qarab  murakkab  hukmlarning 

quyidkgi asosiy turlarini ko‘rsatish mumkin: 

birlashtiruvchi, ayiruvchi va shartli hukmlar.

 

Birlashtiruvchi hukmlarda 

sub’ekt rki predikat, ba’zan ikkalasi ham birdan ortiq bo‘ladi. Ularning 

tarkibida  terminlarning  teng  bog‘lovchi  «va»  (uning  o‘rniga  mos  keluvchi  boshqa  bog‘lovchi)  mavjud 

bo‘ladi.  Masalan,  «Kant  va  Feyrbax  nemis  filosoflaridir»,  «Hamza  shoir,  dramaturg,  kompozitor, 

ma’rifatparvar ».