Mehnat sosiologiyasi va iqtisodiy sosiologiyaning asosiy kategoriyalari

Mehnat  va  iqtisodiy  sosioloigyaning  sosial  shakllari  va  shart-

sharoitlari. 

Xulosa 

Foydalanilgan adabiyotlar ruyxati. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

Kirish 

 

Hozirgi kunda ijtimoiy fanlar qatorida, xususan, “Sosiologiya” fani oldida 

shakllanib  kelayotgan  yangi  ijtimoiy  munosabatlar  va  ularning  xususiyatlari, 

bozor  munosabatlariga  o’tish  jarayoni  hamda  uning  kelgusidagi  ijtimoiy 

oqibatlarini,  mehnat  munosabatlarining  yangi  sharoitdagi  o’ziga  xos  jihatlarini 

o’rganish  masalasi  ko’ndalang  bo’lib  turibdi.  Sosiologiya  va  uning  maxsus 

nazariyasi-  mehnat  sosiologiyasi  doirasida  bu  muammolarning  ham  nazariy, 

ham  amaliy  tomonlari  o’zaro  dealektik  bog’liq  holda  olib  qaralishi  lozim. 

Mehnat  faoliyati  bilan  bog’liq  bo’lgan  jamiyat  hayotining  barcha  jihatlari, 

jarayonlari konkret sosiologik tadqiqot asosida o’rganiladi. 

O’zbekiston  davlati  iqtisodiy  asoslarini,  ularning  tarkibiy  funksional 

qatlamini  mehnat  sosiologiyasi  doirasida o’rganish  muammosi  hozirgi kunning 

eng  muhim  masalalaridan  biridir.  Chunki,  hozirda  mehnatning  mazmuni, 

xarakteri  va  unga  bo’lgan  munosabat  o’zgarmoqda.  Boshlanayotgan  yangi 

ijtimoiy-iqtisodiy  davr  talablaridan  biri  “Ishlab  chiqaruvchilarning  ham, 

iste’molchilarning ham ruhiyatini o’zgartirishi lozim” bo’lgan vazifa turadi. 

Iqtisodiy    sosiologiyaning  vazifasi  uning  predmeti  bilan  bog’liq  bo’lgan 

kishilarning  ijtimoiy  hayot  qonuniyatlari,  mehnatning  ijtimoiy  muammolari, 

mehnat faoliyati jarayonlarini o’rganishdan iborat. Sosiologiya ning bu maxsus 

nazariyasi  mehnat  sohasidagi tadqiqotlarning xususiy  prinsiplari,  kategoriyalari 

va  usullaridan  foydalanadi.  Mehnat  sosiologiyasining  tarkib  topishi  va 

rivojlanishi g’arb sosiologiyasi bilan marksistik sosiologiyada deyarli bir davrda 

– XX asrning 20-yillaridan boshlandi. AQShda mehnat sosiologiyasi F.Teylor, 

E.Meyo,  K.Levin,  Dj.Moreno,  F.Xersberglarning  sosiologik  konsepsiyalari 

asosida shakllanib, o’zining yuksak ilmiy darajasiga erishdi.