Odam va uning salomatligi 8 B. Aminov, T. Tilavov, O. Mavlonov

Muvozanat organining tuzilishi.
 Yuqorida eshitish organining
tuzilishi bayon etilganda, ñhig‘anoqning ichida eshitish retsep-
torlari, dahliz va yarimaylana kanalchalar ichida esa vestibular
analizatorning sezuvchi hujayralari (retseptorlar) joylashgan deb
aytilgan edi (81- rasm). Retseptorlarning qo‘zg‘alishi vestibular
nervga o‘tib, miya ko‘prigidagi po‘stloqosti muvozanat markaziga,
undan miyachaga va bosh miya yarimsharlari po‘stlog‘idagi
muvozanat markaziga boradi.
Muvozanat organining ishi.
 Odam tanasining turli xil harakat-
larida vestibular analizator retseptorlari qo‘zg‘aladi. Harakat tezligi

---

142
qancha  yuqori bo‘lsa, retseptorlar shuncha kuchli qo‘zg‘aladi.
Shuni ta’kidlash  kerakki, ichki quloqning yarimdoira kanal-
chalari va xaltasimon tuzilmalardagi retseptorlarning  har qaysisi
ma’lum bir harakatlarda qo‘zg‘alish xususiyatiga ega. Odamning
muvozanat organi normal rivojlangan va sog‘lom bo‘lsa, uning
turli xil murakkab harakatlari, fazoda turli holatlarda bo‘lishi
noxush  hollarni yuzaga keltirmaydi. Bu organ yaxshi chiniq-
tirilgan bo‘lsa, odam har qanday silkinish, tebranish, aylanish
harakatlariga va samolyotda uchishga, suv kemalarida yurishga
bardoshli bo‘ladi.