Marketing tadqiqotlari

2.
 
Marketing tadqiqotlarining maqsadi, ob`ektlari va vazifalari.
 
 
Marketing  tadiqotlari  o„z  mazmuniga  ko„ra  muhim  bozor  maqsadini  ko„zlaydi,  u  ham 
bo„lsa - tovar sotuvchisi va xaridor o„rtasida teskari aloqani o„rnatish.  
 
Demak, 
marketing  tadqiqotlari  ishlab  chiqaruvchi  va  sotuvchi  firmalar  tomonidan 
amalga oshirilishi kerak.
 Buning sababi quyidagilardan iborat: 

 
ustuvorlikka, barqarorlikka erishish uchun 

 
mavqei tushib ketishining oldini olish uchun 

 
kelajagiga ishonch hosil qilish uchun  

 
samaradorlikni oshirish uchun 
Firma  kelajakda  sinib  ketmasligi,  yanada  rivojlanib  katta  foyda  olishga  erishishi  uchun 
marketing tadqiqotlari (izlanishlari) olib boradi. Buning uchun axborotlar ishonchli, to„la, uzluksiz 
va o„z vaqtida yig‟ilgan bo„lishi kerak (keyingi betdagi chizmaga qarang).  
Hozirda marketing tadqiqotlari tadbirkorlik faoliyati, biznesning asosiga aylangan. Chunki 
zamonaviy  bozorda  muvaffaqiyatga  erishish  uchun  firma  marketing  tadqiqotlari  o„tkazishda  faol, 
tashabbuskor va tajribali bo„lishi kerak.  
Keyingi 15-20  yilda  marketing tadqiqotlari  zamonaviy  biznesning katta  mustaqil  sohasiga 
aylanib  ketdi.  Masalan,  AQSHda  sanoat  korxonalari  va  xizmat  sohasi  firmalarining  90%  i, 
Germaniya  va  Buyuk  Britaniyada  taxminan  ¾  qismi  doimiy  ravishda  marketing  izlanishlari  olib 
boradi. Shundan Amerikadagi firma va kompaniyalarning 50%i, evropalik biznesmenlarning 86%i, 
YAponiya firmalarining 60%i marketing tadqiqotlarini uz kuchlari bilan olib boradilar. Qolganlari 
esa  maxsus  tadqiqotchilik  muassasalariga  murojaat  qilishadi.  Hozir  marketing  tadqiqotlari  bilan 
juda  ko„p  ilmiy-tekshirish  byurolari,  firmalari,  agentliklari,  universitetlari,  davlat  muassasalari 
shug‟ullanishmoqda. Ularning soni Angliyada 200 ta, Frantsiyada 100 ta     G‟arbiy Germaniyada 
120 dan va AQSH da 800 dan ziyod. 
2.1-chizma 
 
 
Yaxshi axborotdan 
firmaga keladigan naf 
 
 
 
 
 
 
 
Firmaning bozor 
faoliyatini baholash 
 
 
 
Firmaning 
raqobatbardoshligini 
oshirish 

---

 
12 
 
 
 
 
 
 
Reklamaga bo„lgan 
ishonchni kuchaytirish 
 
 
 
Firma imidjiga karshi 
xavflarni va moliyaviy 
tavakkalchilikni pasaytirish 
 
 
 
 
 
Qabul qilingan 
echimlarni qo„llab 
quvvatlash 
 
 
 
Iste`molchilarning tovar va 
xizmatlarga bo„lgan 
munosabatlarini aniqlash 
 
 
 
 
 
Menejmentga doir 
echimlarni tasdiqlash 
 
 
 
Tashqi muhit holatini tahlil 
qilish 
 
 
 
 
 
Firma faoliyatining 
samaradorligini oshirish 
 
 
 
Firma strategiyasini 
yo„naltirib turish 
 
Shunday  qilib,  marketing  tadqiqotlari  firmaning  bozorda  chuqur  o„rnashib  olish  garovi 
ekan.