Kitob to’g’risida

7-qism 
Modellar va ularning jarayonlari. 
Forexda ishlashning eng asosiy qismi bu modellar sanaladi. 
Modellarni bilib va ularning jarayonlari orqali savdoda qatnasha olamiz. 
Chunki bozorning yo’nalishi faqatgina modellar orqali ko’rsata olish 
mumkin. Modellar 3 xil yo’nalishda bo’ladi, buqa yo’nalishi, ayiq 
yo’nalishi, va fleyt yo’nalishi ya’ni trend gorizontal yo’nalishi. Ba’zi bir 
terminlar boshqacha qilib ham aytiladi. Masalan Buqa yo’nalishini 
ko’tariluvchi model, Ayiq yo’nalishi esa tushuvchi va fleyt yo’nalishi 
esa to’g’riga boruvchi yo’nalish deyiladi. 
 
Rasm- 7.1 
   
Buqa  yo’nalishi  yoki  ko’tariluvchi  model  Rasm-  7.1.  Buqa 
yo’nalishining  qoidasi  har  doim  maksimumlar  keyingi  maksimumlardan 
yuqoriga  ko’tarilishlari  kerak.  Minimumlar  ham  keyingi  minimumlardan 
balandga  bo’lishi  zarur.  Agarda  biz  Rasm-  7.1  modelni  uchratsak  Buqa 
yo’nalishi  deb  ayta  olamiz.  Buqa  yo’nalishining  asosiy  tendensiyasi 
ko’tarilish  sanaladi  shuning  uchun  ko’tarilishi  baland  bo’lib  tushishi  esa 
kam  bo’lishi  kerak.  Trendning  ham  yo’nalishi  ikki xil turga  ega.  Asosiy 
trend  va  qarama  qarshi  trend.  Buqa  yo’nalishida  Asosiy  trend  ko’proq, 
qarama  qarshi  trend  esa  kamroq  bo’lishi  kerak.  Agarda  qarama  qarshi 
trend ko’paysayu asosiy trend kam bo’lsa unda model buziladi. 

---

 
32 
 
 
Rasm- 7.2 
   
Ayiq yo’nalishi yoki tushuvchi model Rasm- 7.2. Ayiq 
yo’nalishining qoidasi shundaki, minimumlar keyingi minimumlardan 
pasga yo’nalishi kerak. Maksimumlar keyingi maksimumlardan pasga 
bo’lishi kerak. Bu yerda asosiy tendensiya tushuvchi va qarama qarshi 
tendensiya esa ko’tariluvchi sanaladi. Asosiy trend ko’p tushib,qarama 
qarshi trend esa kam ko’tarilishi kerak. Agarda maksimum orqadagi 
maksimumdan o’tsa yoki minimum keyingi minimumdan tushmasa 
model buziladi. 
 
Rasm- 7.3 

---

 
33 
 
Fleyt Yo’nalishi yoki Gorizontal tendensiya Rasm- 7.3. Fleyt 
yo’nalishi Grafigimizda eng qiyind model sanaladi. Buning qoidasi 
minimumlar keyingi minimumlardan goh ko’tariladi goh tushadi. 
Maksimumlar ham xuddi shunday jarayonni bajaradi gohida keyingi 
maksimumdan ko’tariladi yoki tushadi. Fleyt yo’nalishi ko’pincha 
tendensiyani o’zgartirish xsusiyatiga ega chunki fleyt jarayonida talab va 
taklif bir xil yo’nalishda boradi. Fleyt yo’nalishi qarama qarshi 
tendensiyada, Ayiq yoki Buqa yo’nalishida qarama qarshi tendensiyada 
uchraydi. Shuning uchun Fleyt jarayoni 2 xsusiyatga ega Modelni 
o’zgartirish yoki modeldagi jarayonlarda qarama qarshi trend ketishiga 
darak beradi.  
Modellar takroriyligi ham tendesiyada mavjud. Agarda Buqa 
yo’nalishini olsak asosiy trend teppaga va qarama qarshi trend pasga 
bo’lsa, qarama qarshi trendni ichida Ayiq yo’nalishi hosil bo’ladi.  
 
Rasm 7.4 
Katta hajmdagi Buqa yo’nalishida, qarama qarshi trendning o’zida 
kichkina ayiq yo’nalishi yoki qarama qarshi tendensiyada fleyt jarayoni 
ham uchrab turibti. Aslini olganda qarama qarshi tendensiyani 15 
minutlik grafigda ko’rsak bu katta ayiq yo’nalisini kuzatamiz. Katta vaqt 
oralig’idagi grafiklarda, Masalan haftalik, oylik grafikdagi Buqa 
yo’nalishining qarama qarshi tendensiyasi, 4 soatlik va 1 soatlik grafigda 
katta hajmdagi ayiq yo’nalishi hosil bo’ladi. Shunday qilib modellarning 
takroriyligi shu yo’nalishda boradi. 
 

---

 
34