•davr nashriyoti t o s h k e n t

S h o ‘n g ‘ib   u c h u v c h i  b o m b a r d im o n c h i

Samolyotning  asosiy  quroli  bo'lgan  aviatsiya  bombasining  bitta 

jiddiy kamchiligi  bor,  u  ham  bo'lsa  mo'ljalga aniq  borib tushmaslik. 

Buning ustiga bom ba qanchalik balandroqda otilsa uning  mo'ljalga 

borib tushish  aniqligi  shuncha  past  bo'ladi.  Shu  asnoda jang  may- 

donidagi  moMjallangan  nuqta  -   tank  yoki  kichikroq  mudofaa  is- 

tehkomlarini  yo'q  qilish  uchun  unga  bomba  aniq  tushishi  kerak. 

Bunday aniqlikka qanday erishish mumkin? Buning uchun bombani 

gorizontal  parvoz paytida emas,  balki tik sho'ng'ish orqali tashlash 

lozim.  Bunday vaziyatda  bombani  hattoki  bosh  kiyimi  kattaligidagi 

mo'ljalga ham aniq  urish  mumkin.  Sho‘ng‘ish  burchagi qanchalik 

tik  bo'lsa,  aniqlik  shunchalik  yuqori  bo'ladi.  Bunday  aniq  ishlaydi- 

gan  sam olyotlar  1930-yillarning  oxirida  paydo  bo'ldi  va  «Sho'ng'ib 

uchuvchi bom bardim onchi samolyotlar» nomini oldi.

Sho'ng'ish vaqtida samolyot tezligini oshiradi va bu tezlik ancha yu­

qori  bo'ladi.  Hujum  paytida tezlikni haddan ziyod oshirib yubormaslik 

uchun bunday samolyotlarga havoning parallel qarshiligini oshiruvchi 

va eng avjiga chiqqanda samolyotni sekinlatuvchi suriluvchan  panja- 

ralar -   havo tormozlari  o'rnatilgan.  Bir motorli  samolyotdan  bexos- 

dan bomba tushirib yuborilganda u propellerga shikast yetkazmasligi 

uchun,  bomba tashlanganda uni  parrak diskidan tashqariga chiqarib

yuboruvchi  maxsus  tra- 

petsiyaga  osib qo'yishgan. 

Germaniyaning 

sho'ng'ib 

uchuvchi 

bombardimon­

chi  samolyoti  Yunkers-87 

«Shtukas»  Ikkinchi  jahon 

urushining  birinchi  dav­

rida  Germaniyaga  qarshi 

urushganlar uchun haqiqa- 

tan ham dahshat edi.

Germaniyaning sho'ng'ib uchuvchi 

bom bardim onchi sam olyoti 

Yunkers-87B «Shtukas»

---