O ’tilladi gan sana o ’tilgan

VII-Darsda foydalaniladigan jihozlar:  ko'rgazmalar

VIII-Tashkiliy qism:

a)  salomlashilsh 

b)  navbatchi axboroti

c)  davomatni aniqlash 

d)  uyga vazifani tekshirish

IX-Darsning  rejasi:

a)  o'tilgan  mavzuni  takrorlash 

b)  yangi  mavzu  bayoni 

c) 

mustahkamlash. 

d) 

O'quvchilarni 

baxolash

X-O'tilganlarni  takrorlash:

1

.  Sizning  kitob javoningiz  bormi?  Uni  qanday  kitoblar  bilan  to‘ldirib 

borgan  bo‘lar edingiz?

2.  «Kitob javonim»  she’rida  qanday g ‘oya  ilgari  surilgan?

3.

  She’rda  nomlari  zikr  etilgan  shoirlar  hayoti  va  ijodiga  oid  nimalami 

bilasiz?

XI-Yangi  mavzu  bayoni:

Aytmat  bobomni  kocrmaganman.  U  1918—20-ylllarda 

vafot  etgan.  Men  esa  1928-yil  12-dekabrda  tug‘ilganman. 

Bizning  Shakar  ovulimiz  chekkasidagi  Qurqurov  daryosi 

qirg‘og‘ida  eski,  yerga  botib  borayotgan  tegirmon  toshi  bor. 

Yillar  o‘tgan  say in  u  ko‘proq  yemirilib,  yerga  chuqurroq  sin-  * 

gib  bormoqda.  Ana  shu  yerda  bobomning  tegirmoni  boclgan. 

Bu  tegirmon  bir  yilcha  ishlagan,  xolos,  keyin  yonib  ketgan. 

Shundan  keyin  inqirozga  uchragan  bobom  12  yoshli  o'g'li 

To‘raqul  —  mening  otam  bilan  u  yerdan  ketib,  temiryo‘1 

tonnellari  qurilishida  ishlagan.  Shu  yerdan  mening  otam  ms 

bojxona  m a’muriyati  yordamida  Avliyoota  shahridagi  rus-

67

---

tu zem   m aktabiga  o ‘qishga  kirdi.  K eyin  u  ikki  m aro tab a 

M oskvada  o ‘qidi.  Qirg‘izistonda  rahbarlik  lavozim larida  ish- 

ladi.  O nam   —  N agim a  H am zayevna  A ytm atova  o'qim ishli, 

o ‘z  davrining  ilg‘o r  ayollaridan  b o ‘lgan.  Bu  narsa  ota- 

onam ga  m eni  rus  m adaniyati,  tili  va  adabiyotiga  oshno  qilish 

im konini  bergan.

Buvim  esa  h ar  yozda  m eni  toqqa  olib  ketardi.  U   ovuldagi 

eng  aqlli  va  hurm atga  sazovor  ayollardan  edi.  U   m en  uchun 

ertak,  doston,  qadim iy  q o ‘shiqlarning  bitm as-tuganm as  xa- 

zinasi  edi.  E htim ol, 

0

‘shanda  buvim   o czi  sezm agan  holda  o ‘z 

tilim ni  sevishga,  hu rm at  qilishga  o ‘rgatgandir.  Bunga  hech 

qanday  shubham   y o ‘q.

O na  tili!  U   haqda  nihoyatda  ko‘p  gapirilgan.  Lekin  uning 

sirli  m o ‘jizasin i  tasvirlab  b o ‘lm aydi.  B olalikda  shuurga 

singdirilgan  ona  tiligina  qalbni  she’riy at  bilan  sug‘orishi, 

insonda  milliy  g ‘urum ing  ilk kurtaklarini uygcotishi va  ajdodlar 

tilining  naqadar  serqirra  va  serm azm un  ekanligini  anglatishi 

m um kin.  Bolalik  nafaqat  quvnoq  davr,  bolalik  —  inson  shaxsi 

shakllanishining  ilk  davri  ham dir.

Buvim  m ening  bolaligim ni  turli  ertak,  q o cshiq,  dostonlar 

bilan  bezagan.  U  m eni  turli  davralarga,  t о‘y-hasham larga  o ‘zi 

bilan birga  olib borardi.  M enga tez-tez  o ‘zining  tushlari haqida 

gapirib  berardi.  Bu  tushlar  shunchalik  qiziq  ediki,  u  m udrab 

uxlab  qolgan  vaqtida  ham   m en  uni  uyg£otib,  tushning  davo- 

m ini  aytib  berishini  so'rardim .  Qisqa  tushlar  m eni  qoniqtir- 

masdi.  Shunda  buvim   q o cshnilarinikiga  chiqib,  «qarzga»  tush 

so'rar  va  m enga  so‘zlab  berardi.  K eyinchalik  tushundim ki, 

buvim   bu  tu sh lam i  m en  uchu n  to £qib  berarkan.

Buvim  k o ‘p  о Ч т а у   vafot  etdi.  E ndi  m en   shaharda,  o ‘z 

uyim izda  yashay  boshladim .  Keyin  m aktabga  bordim .  Ikki  yil 

o ‘tgach,  sevimli  ovulimga  qaytib  bordim .  Bu  safargi  kelishim 

uzoq  va  qiyinchilik  bilan  kechdi.  1937-yil  m ening  otam   — 

partiya'xodim i,  M oskvadagi  qizil  professura  institutining  ting- 

lovchisi  —  qatag‘on  qilindi.  Bizning  oila  ovulga  к о 'chib  l^eldi.  xi