Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti

12.7. Kislota, ishqor va qo‗rgoshin bilan bog‗liq ishlarda maxsus o‗qitilib, o‗rgatilgan 
odamlar ishlashi  kerak. 
12.8.  Ichida  kislota  va  ishqor  bo‗lgan  shisha  idishlarni  ikki  ishchi  tashishi  keraq 
SHisha  idishlar  korzinasi  bilan  birgalikda  dastakli  maxsus  yog‗och  yashiklarda  yoki 
o‗rtasida  chuqurchasi  bor,  atrofi  yog‗och  katak  bilan  o‗ralgan  va  shisha  idishni  2/3 
qismi  joylashishi  zarur  bo‗lgan  (korzina  bilan  birgalikda)  maxsus  zambilda  tashilishi 
kerak. 
12.9.  Elektrolit  tayyorlashda  kislotani,  ichida  distillangan  suv  bo‗lgan  issiqqa 
chidamli  yoki  chinni  idishga  asta-sekin  (eritmani  tez  qizishini  oldini  olish  maqsadida) 
ingichka  qilib  jildirlatib  qo‗yish  kerak.  Bunda  elektrolitni  har  doim  tayoqcha  yoki 
shisha  trubka  yoxud  kislotaga  chidamli  plastmassadan  yasalgan  qirgich  bilan 
aralashtirib  turish kerak. 
Kislotaga  suv  quyib,  elektrolit  tayyorlash  man  etiladi. Tayyor elektrolitga suv qushish 
mumkin. 
12.10.  Kislota  va  ishqor  bilan  ishlaganda  (dag‗al  jun  matodan-kislota  uchun  yoki 
paxtadan  tayyorlangan  ishqor  uchun)  kostyum,  rezinali  etik  (shim  ostidan)  yoki 
kalish,  rezinali  fartuq himoya  ko‗zoynagi va rezinali  qo‗lqoplarni kiyish  zarur. 
O‗yuvchi  ishqorlarni  bo‗laklari  oldin  qop-qanorga  o‗rab,  maxsus  ajratilgan  joylarda 
maydalanishi  zarur. 
12.11.  Akkumulyator  xonalarida  plastinalarni  kavsharlash  ishlarini  bajarishga 
quyidagi  sharoitlarda  ruxsat etiladi: 
-  zaryadlash  tamom  bo‗lganiga  2  soatdan  ortiq  vaqt  o‗tgandan  keyin  kavsharlashga 
ruxsat  etiladi.  Doimiy  zaryadlanish  tartibida  ishlovchi  batareyalarda  kavsharlash 
ishlarini  ish  boshlashdan  2  soat  ilgari  zaryadsizlantirish  (razryadlash)  tartibiga 
o‗tkazilishi  shart; 
- ish boshlashdan oldin xona 2 soat davomida shamollashtirishi  zarur; 
- kavsharlash  paytida xona to‗xtovsiz shamollatib  turilishi  kerak; 
-  kavsharlanayotgan  joy,  boshqa  batareyalardan  o‗tga  chidamli  shchitlar  bilan 
to‗silishi  kerak; 
-
 
qo‗rg‗oshin  yoki  uning  birikmalari  ta‘siridan  zararlanishni  oldini  olish  uchun 
maxsus 
ehtiyotkorlik 
choralari 
ko‗rilishi 
va 
akkumulyator 
batareyalarni 

---

 
165 
ekspluatatsiya  qilish  va  ta‘mirlash  yo‗riqnomasiga  muvofiq  ish  tartibi  belgilanishi 
kerak; 
- ishlar  naryad bilan  bajarilishi  zarur.