Меҳнат иқтисодиёти меҳнат ҳАҚидаги фан «МЕҲнат иқтисодиёти» фани

 
 
 
 
Профессор Маршалл (
Prof. Marshall)
: Меҳнат 
бу тўлиқ ёки қисман олинган завқдан бошқа яна 
қандайдир яхшиликка эришиш учун қилинган 
жисмоний ва руҳий машаққатдир. 
 
 
 
 
Профессор Жевонс (
Prof. Jevons)
: 
Меҳнат бу ишдан олинган ҳузурдан 
ташқари, бирон бир яхшилик учун қисман 
ёки тўлиқ амалга оширилган ҳар қандай 
ақлий ёки жисмоний машқлардир. 
 
 
 
Манба: https://www.economicsdiscussion.net/
 

---

 
 
 
 
МЕҲНАТ ТУРЛАРИ: 
 
 
 
1. Жисмоний ва ақлий меҳнат 
(Physical and Mental Labour).
2. Малакали ва малакасиз меҳнат 
(Skilled and Unskilled Labour).
3. Продуктив ва продуктив бўлмаган меҳнат 
(Productive and Unproductive Labour).
Манба: https://www.economicsdiscussion.net/
 

---

 
1
 
 
2
 
 
3
 
 
4
 
 
 
МЕҲНАТНИНГ ФУНКЦИЯЛАРИ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

Меҳнат 
иқтисодиёти 
фани 
бозорининг амал 
этиши даврида 
меҳнат 
бозор 
иштирокчиларининг инновацион қарорларини, 
аҳолини иш билан бандлиги ва улар меҳнатига 
муносиб 
сиёсатини 
ҳақ тўлаш билан боғлиқ давлат 
тадқиқ этадиган замонавий фан 
сифатида намоён бўлмоқда. 
Меҳнат иқтисодиёти ходимлар, иш 
берувчилар ва давлатнинг ижтимоий 
меҳнат 
муносабатлари 
соҳасидаги 
инновацион билимлар тизимидир. 
 
 
«МЕҲНАТ ИҚТИСОДИЁТИ» ва «МЕҲНАТ ИҚТИСОДИЁТИ ФАНИ» 
 
 
 

---

 
 
МЕҲНАТ ИҚТИСОДИЁТИ ФАНИНИНГ ШАКЛЛАНИШИДА ХХ АСРНИНГ БОШИДА 
ИЛК ҚАДАМЛАР 

---

 
 
МЕҲНАТ ИҚТИСОДИЁТИ ФАНИНИНГ ШАКЛЛАНИШИДА ХХ АСРНИНГ БОШИДА 
ИЛК ҚАДАМЛАР 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1920-йилларнинг иккинчи ярмида Пол Дугласнинг меҳнат таклифи, 
унга талаб ва реал иш ҳақи соҳасида амалга оширган миқдорий 
тадқиқотлари, айниқса, катта аҳамият касб этган. 

---

МЕҲНАТ ИҚТИСОДИЁТИ ФАНИНИНГ ШАКЛЛАНИШИНИНГ ҲОЗИРГИ КУНДАГИ 
(ХУЛҚ) ИҚТИСОДИЙ ШАКЛИ 

---

 
 
 
МЕҲНАТ ИҚТИСОДИЁТИ ФАНИНИНГ ГЕРМАНИЯДА ЎРГАНИЛИШИ 
 
 
 
 
 
Меҳнат 
иқтисодиётини 
ўрганишнинг 
давлатлар тажрибасини Германия тажрибаси 
яққол 
ифодалайди. 
Бу 
ерда 
«Меҳнат 
иқтисодиёти» фани уч таркибий қисмга 
ажратиб ўрганилади: 
 «Arbeiswissenshaft» – меҳнат тўғрисидаги фан; 
 «Personalwirtschaft» – персонал иқтисодиёти; 
 «Personalmanagement» – персонални бошқариш. 

---

CEPR Centre for Economic Policy Research, London 
Labour Economics (Меҳнат иқтисодиёти) 
 
Research in the Labour Economics (LE) programme 
covers 
(Меҳнат иқтисодиёти дастури тадқиқотлари 
қуйидагилар қамраб олади)
:
Unemployment Dynamics 
(Ишсизлик динамикаси) 
Labour Market Segmentation 
(Меҳнат бозори 
сегментлари) 
Education and Training 
(Таълим ва малака ошириш) 
Labour Mobility 
(Меҳнат мобиллиги) 
Migration 
(Миграция) 
Манба: https://cepr.org/content/labour-economics
 

---

 
 
Меҳнат иқтисодиётини ўрганишимиз икки босқичда амалга ошади. 
 
Позитив иқтисодиёт – бу иқтисодиёт 
субъектларининг табиати бўлиб, бунда 
инсонлар фойда ва бонусларга ижобий, 
ҳаражатларга 
эса 
салбий 
реакция 
билдиради. 
Норматив иқтисодиёт. Норматив иқтисодиётни тушуниш икки хил 
иқтисодий трансакция борлигини англашдан бошланади. 
Биринчисига кўра, иқтисодий трансакцияда барча томонлар бирдек фойда 
кўришлари мумкин. Меҳнат бозорининг роли эса ҳар икки томонга 
фойдали бўлган мана шундай келишувларни амалга оширишдир. 
Иккинчи транзакцияда эса бир ёки бир неча томон ютқазади. Бундай 
трансакцияларга кўпинча даромаднинг тақсимланиши киради, яъни бунда 
кимдир бошқаларнинг йўқотиши эвазига бойийди. 

---