Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги тошкент архитектура курилиш институти “тасдиқлайман”

3. “БИНО ВА ИНШООТЛАРНИ ТЕХНИК ХАВФСИЗЛИГИ” 
фани бўйича соволлар 
1. Аниқ шароитда ишлайдиган бино ва иншоотлар конструкцияларига 
салбий таъсир кўрсатувчи факторларни аниқлаш.
2. Қурилиш материалларининг жисмоний емирилиши. Жисмоний 
емирилишнинг келиб чиқиши бўйича турлари. 
3. Табиий ва механик тарзда эскириш. Қайта тикланадиган ва 
тикланмайдиган эскириш. 
4. Конструкцияда бузилиш ҳолатининг пайдо бўлиши. Чегаравий 
эксплуатацион ҳолатлар. 
5. Бино конструкцияларининг меъёрий ва ҳақиқий хизмат даврлари. 
6. Бинолар конструкцияларининг қолдиқ хизмат даврларини аниқлаш 
усуллари. 
7. Бино конструкциясини емирилиш даражаларини баҳолаш усуллари. 
Меъёрий ва эксперт усули. 
8. Бино ва иншоотлар конструкцияларида учрайдиган турли хилдаги 
дефектлар, шикастланишлар, деформация ҳолатлари. 
9. Лойиҳавий ҳолатдан оғиш, чўкиш ва уларга олиб келувчи сабаблар, 
уларни олдини олиш чора тадбирлари. 
10. Замин деформацияси туфайли содир бўладиган бузилиш ҳолатлари. 
11. Дарзлар. Уларнинг келиб чиқиши, ўлчамлари ва хавфлилиги бўйича 
турлари. 
12. Шикастланиш ва бузилиш ҳолатини темирбетон конструкциясида 
кучланиш-деформация ҳолатининг 3 та босқичи бўйича содир бўлиши. 
13. Ғишт-тош, металл, ёғоч, бетон ва темирбетон ва бошқа турдаги 
конструкцияларнинг шикастланиши сабаблари ва уларни олдини олиш чора-
тадбирлари. 
14. Бино конструкцияларининг табиий эскириши ва механик тарзда 
шикастланишини аниқлаш хусусиятлари.
15. Бино конструкцияларининг шикастланганлик ҳолатини аниқлаш.
16. Бино конструкцияларининг бузилганлик ҳолатини аниқлаш.
17. Пойдевор 
конструкциялари, уларда учрайдиган дефектлар, 
шикастланиш ва деформация турларини аниқлаш. Уларнинг келиб чиқиши 
сабаблари ва уларни олдини олиш. 
18. Девор 
конструкциялари, 
уларда 
учрайдиган 
дефектлар, 
шикастланиш ва деформация турларини аниқлаш. Уларнинг келиб чиқиши 
сабаблари ва уларни олдини олиш чора-тадбирлари. 
19. Устун 
конструкциялари, 
уларда 
учрайдиган 
дефектлар, 
шикастланиш ва деформация турларини аниқлаш. Уларнинг келиб чиқиши 
сабаблари ва уларни олдини олиш чора-тадбирлари. 
20. Тўсин 
конструкциялари, 
уларда 
учрайдиган 
дефектлар, 
шикастланиш ва деформация турларини аниқлаш. Уларнинг келиб чиқиши 
сабаблари ва уларни олдини олиш чора-тадбирлари. 

---

15 
21. Ораёпма 
конструкциялари, 
уларда 
учрайдиган 
дефектлар, 
шикастланиш ва деформация турларини аниқлаш. Уларнинг келиб чиқиши 
сабаблари ва уларни олдини олиш чора-тадбирлари. 
22. Том ёпма конструкциялари, уларда учрайдиган дефектлар, 
шикастланиш ва деформация турларини аниқлаш. Уларнинг келиб чиқиши 
сабаблари ва уларни олдини олиш чора-тадбирлари. 
23. Бино ва иншоот конструкцияларининг ҳолати бўйича техник хулоса 
тайёрлашда детерминистик ва эҳтимолий ёндошувда техник категориялар 
бўйича баҳолаш.
24. Бино ва иншоот конструкцияларининг техник ҳолатини баҳолаш. 
Баҳолашда детерминистик ёндошув. 
25. Бино ва иншоотларнинг техник ҳолатлар категориялари ҳақида.
26. Кузатув-текширув 
ишларини 
ўтказиш 
тартиби. 
Бино 
конструкцияларини техник диагностика қилиш. 
27. Техник диагностика усуллари ҳақида. Бузувчи ва бузмайдиган 
усуллар. Диагностикада қулланиладиган асбоб-ускуналар. 
28. Баҳолашда эҳтимолий ёндошув. Ишончлилик назарияси ҳақида. 
Эҳтимолий ёндошувда техник ҳолатлар категориялари. 
29. Ишончлилик 
кўрсаткичлари: 
ишдан 
чиқмаслик 
эҳтимоли, 
умрбоқийлик, таъмирталаблик, сақланувчанлик. 
30. Эҳтимолий 
ёндошувда 
вариация 
(ўзгарувчанлик) 
коэффициентларининг моҳияти.