Тошкент фармацевтика институти

Qishloq xo„jaligida ishlatiluvchi kimyoviy moddalardan zaharlanish. 
Fosfororganik birikmalardan zaharlanish. 
Fosfororganik  birikmalar  (dixlofos,  karbofos,  xlorofos,  tiofos  va  b.)  qishloq 
xo„jaligida zararli hashorotlar, begona o„tlarga qarshi kurashda, shuningdek, defoliantlar 
sifatida keng ishlatiladi.  Zahar tanaga teri, nafas yo„llari, og„iz orqali tushishi mumkin. 
Fosfororganik  birikmalar  xolineseraza  fermentini  qaytmas  ravishda  ingibirlab, 
atsetilxolin miqdorini oshib ketishiga olib keladi.  
Fosfororganik birikmalardan zaharlanishning 3 ta darajasi ajratiladi.  
I darajada psixomotor qo„zg„alish, nafas siqishi, o„pkada nam  xirillashlar, terlash, 
arterial bosim oshishi, ko„krak sohasida noxo„sh sezgi kuzatiladi. 
II  darajada  miofibrillyasiya,  tonik-klonik  tirishishlar,  ko„krak  qafas  mushaklari 
rigidligi, nafas olishni buzilishi kuzatiladi.  
III  darajada  oyoq-qo„llarning  mushaklari  falajlanadi,  nafas  mushaklari  zaiflashadi, 
nafas  markazi  susayadi,  hattoki  nafas  to„xtab  qolishi  mumkin.  Arterial  bosim  tushib 
ketadi,  yurak  ritmi    va  o„tkazuvchanligi  buziladi.  O„lim  nafas  va  yurak  faoliyati 
etishmovchiligi tufayli ro„y berishi mumkin.  
Keyinchalik esa pnevmoniya, psixozlar va polinevritlar rivojlanishi mumkin. 
BTYO. 
Jabrlanuvchini  zaharlanish  maydonidan  olib  chiqiladi,  kiyimlari  echiladi,  teri  iliq 
suv  bilan  yuviladi.  Agar  zahar  og„iz  orqali  kirgan  bo„lsa,  me‟da  zond  orqali  yuviladi, 
tuzli  surgilar  beriladi  va  davolash  muassasasiga  yuboriladi.  Fosfororganik  birikmalar 
bilan  zaharlanganda  xolineseraza  fermentini  qayta  tiklash  xususiyatiga  ega  bo„lgan 
moddalar-dipiroksim,  alloksim,  izonitrozin  kabilar  ziddizahar  sifatida  ishlatilishi 
mumkin.