Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

тузилиши, турлари, замонавий операцион тизимлар оиласи. (2 соат) 
 
Тармоқ операцион тизимининг структураси. Бир рангли тармоқ 
операцион тизими ва ажратилган серверли операцион тизим. Ишчи гуруҳлар 
учун ОТ ва корхона масштабидаги тармоқлар учун ОТ. UNIX ОТ лар оиласи. 
Фойдаланувчи. Супер фойдаланувчи. UNIX ОТ и ишлаши. Жараѐнларни 
бажарилиши. Файл тизими структураси. QNX архитектураси. Тақсимланган 
ҳисоблашларни 
ташкил 
этишнинг 
асосий 
механизмлари. 
IBM 
компаниясининг OS/2 warp ОТ лари оиласи. Windows 9х ОТ лари. Оператив 
хотирани тақсимлаш. Windows NT/2000/XP ОТ лари. Архитектура асосий 
хусусиятлари. 
 

---

I. ИШЧИ ДАСТУР 
7 
4-Мавзу. Мобил операцион тизимлар. Операцион тизимларда 
хавфсизлик. (2 соат) 
Хавсизликка 
таҳдидлар. 
Ахборот 
хавфсизлигини 
таъминлашга 
ѐндашишни формаллаштириш. ОТ лар химоя механизмлари. Паролни 
шифрлаш. Бузилишларни аниқлаш. Тизим аудити. Тизим ишини бузувчи 
дастур ва тизим хавфсизлигига тахдидлар. ОТ ни лойиҳалаш асосий 
принциплари (MULTICS) ва хавфсизлик синфлари талаблари (С2). 
Криптографиядан хавфсизлик учун фойдаланиш. Оммавий ОТ ларни, 
химояланганлик нуқтаи назардан тахлил қилиш. 
Амалий машғулотлар мазмуни 
1 – амалий машғулот: 
Фойдаланувчилар қайд ѐзувини яратиш ва уларни созлаш 
 
Фойдаланувчилар қайд ѐзувини яратиш ва созлаш. Фойдаланувчилар 
қайд ѐзувини хосил қилиш. Фойдаланувчилар қайд ѐзувини созлаш 
(ўзгартириш, ўчириб ташлаш/ўчириб қўйиш). Компьютерда сақланган 
паролларни бошқариш.Қайд ѐзувини бир гуруҳдан бошқасига ўтказиш. Қайд 
ѐзувлари хавфсизлигини таъминлаш. Маъмур қайд ѐзуви хавфсизлигини 
таъминлаш. Меҳмон қайд ѐзуви хавфсизлигини таъминлаш Янги 
фойдаланувчини қўшиш (қайд ѐзувини яратиш). Қайд ѐзуви номини 
ўзгартириш. Қайд ѐзувларини бошқа гуруҳларга кўчириш. Маъмур қайд 
ѐзувида паролларни бошқариш. Чекланган ҳуқуқли қайд ѐзувларида 
паролларни бошқариш. Маъмур қайд ѐзуви хавфсизлигини таъминлаш. 
Меҳмон қайд ѐзуви хавфсизлигини таъминлаш. Мазкур машғулотда хосил 
қилинган барча қайд ѐзувларини ўчириб ташланг.