Tili va adabiyoti universiteti



Download 1,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet115/217
Sana01.01.2022
Hajmi1,78 Mb.
#281903
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   217
Bog'liq
MATNLINGVISTIKASI-converted

Emotsional  gaplar.  So‘zlovchining  o‘ta  xursandlik  yoki  o‘ta  xafalik 
holatlarini  yoki  qahramonning  his-hayajonini,  voqea-hodisaga  emotsional 
munosabatini  ifodalovchi  gaplar  emotsional  gaplar  hisoblanadi.  Emotsional 
 
163
 Ўринбоев Б., Қўнғуров Р., Лапасов Ж. Бадиий текстнинг лингвистик таҳлили. -Т., 1990, 34-б. 
164
 Шукуров Р. Синтактик параллелизмнинг услубий вазифалари // ЎТА, 2004, №2, 73-б.  


 
99 
gaplar  tarkibida  maxsus  ijobiy  va  salbiy  bo‘yoqdor  so‘zlar  (chehra,  o‘ktam, 
tabassum / turq, qo‘pol, tirjaymoq kabi) mavjud bo‘ladi. O‘sha so‘zlar orqali 
qahramon  ruhiyatida  kechayotgan  sevinish,  qo‘rquv,  g‘azab  kabi  psixologik 
jarayonlarni  hamda  yozuvchining  tasvir  ob’ektiga  nisbatan  sub’ektiv 
munosabatini  bilib  olamiz.  Emotsional  gaplar  tarkibida  ijobiy  yoki  salbiy 
bo‘yoqdor so‘z va iboralar, his-tuyg‘u ifodalovchi undovlar (oh, voy sho‘rim, 
eh  attang,  bay-bay-bay  kabi),  munosabat  ifodalovchi  undalmalar  qatnashadi 
va ular nutqning ekspressivligini ta’minlashga xizmat qiladi: Qanday yoqimli 
tong!  To‘yib–to‘yib  nafas  olasan!  Buncha  fusunkor  bo‘lmasa  bahor! 
Qishlog‘imiz naqadar go‘zal–a! (Gazetadan). Sarvarov to‘ng‘illadi: –Ikkinchi 
chiqishimda  ushlashi  kerak  edi.  Birinchi  chiqishimdayoq  ushlab  o‘tiribdi  bu 
miyasi aynigan chol (S.Ahmad). – Tilimni qichitma, jo‘jaxo‘roz! Aytmadimmi, 
kuzda  qiyqillab  stolning  tagiga  kirib  ketasan,  deb...  Eh-e,  sening  xo‘roz 
bo‘lishingga  hali  o‘n  to‘rt  protsent  bor.  Bahorda  karillab  hech  kimga  so‘z 
bermaganding.  Menga,  kekkayma,  deganday  shama  qilding-a!  (A.Qahhor) 
Evoh,  essiz  umr,  essiz  qizim!..  Voy  bechora!  –  dedi  Gulsumbibi  birdan. 
Sho‘rlik qizga qiyin bo‘libdi hammadan (Oybek).  
 

Download 1,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   217




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish