Ma’ruza-2 Kompyuter dasturlarini yaratishda kompyuter tarmoqlarining qurilish tamoillari, texnologiyalari va protokollarni bilish axamiyati. Reja

Uzatish tezligi 

Ayrim  ilovalarni  samarali  ishlashi  uchun,  ma’lum  bir  tezlik  bilan 

ma’lumotlarni  uzatishni  amalga  oshirish  zarur.  Masalan,  agar  Internet  telefoniya 

analog  ovozli  xabarlarni  32kbit/s  jadallik  bilan  raqamliga  kodlasa,  unda 

muvoffaqiyatli  ishlashi  uchun  bu  ilovalarning  ma’lumotlarini  uzatish  uchun 

32kbit/s  tezlikni  ta’minlash  lozim.  Aks  holda  foydalanuvchi  jumlalari  orasida 

kechikish seziladi. Bunday holatlardan xoli bo’lish uchun ilova, kodlash jadalligini 

uzatish tezligi bilan moslashuvchi qiymatgacha kamaytirilishi yoki o’zining ishini 

to’xtatishi kerak.  

Samaradorligi  ma’lumotlarni  uzatish  tezligiga  bog’liq  bo’lgan  ilova, 

ma’lumotlarni uzatish tezligiga sezuvchan deb ataladi.  

Bugungi  kunda  ko’pgina  multimedia-ilovalari  uzatish  tezligiga  sezuvchan 

hisoblanadi,  biroq  kelajakda  qo’llaniladigan  aloqa  kanaliga  ilovalarni  moslashish 

imkonini beruvchi kodlash tizimlarini kardinal takomillashtirish kutilmoqda.  

Elektron  pochta,  web-ilovalar  va  moslashuvchan  ilovalar  sinfiga  kiruvchi 

fayllarni  uzatish  uchun  ilovalar  shunday  qobiliyatga  ega.  Albatta  yuqori  tezlikli 

aloqa kanalining mavjudligi tarmoq ishiga hech qachon ziyon etkazmaydi; bu erda 

o’tkazuvchanlik polosasini unchalik keng bo’lmasligini tasdiqlash juda dolzarbdir.