Opera janrining vujudgakelishi va rivojlanishi



Download 11,92 Mb.
Pdf ko'rish
bet42/129
Sana31.12.2021
Hajmi11,92 Mb.
#277163
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   129
Bog'liq
musiqa tarixi maruza matni (1)

40-simfoniya — g-mollmutlaqo o'zgacha g'oyaviy-emotsional hamda obrazli mazmunga 
ega  bo'lib,  Motsart  simfoniyalarining  barchasidan  ko'ra  mashhurdir.  Uni  ba'zan 
«verterona» deb ham atashadi, chunki u «Bo'ron va tazyiq» davridagi g'oyaviy muhitda 
uning  ko'tarinki  emotsionalligi  bilan  tug'ilgan.  Gyotening  mashhurasari  «Yosh 
Verterning  iztiroblari»  ham  xuddi  shu  davrdayaratilgan  edi.  Ushbu  simfoniya  qaysidir 
ma'noda  romantik  simfonizmni  oldindan  payqagan  hamda  Shubertning  «Tugallanmagan 
simfoniyasi»ga  o'xshab  ketadigan  joylari  bor.  Ushbu  simfoniya  turkumning  yagonaligi 
bilan ajralib turadi. Bu holat birinchiqism va final oralig'idagi arkalarda namoyon bo'ladi. 
Simfoniyaning  birinchi  qismi  bosh  partiyani  bayon  etishdanboshlanadi.  Bosh  partiya 
xushovozliligi  bilan  ajralib  turadi  hamda  hayajonli  tavsifga  ega.  Bu  jihati  bilan  u 
«Figaroning 
uylanishi»operasidagi 
Kerubinoning 
«Aytish, 
izohlashni 
uddalolmayman»ariyasini  esga  soladi.  Kuylar  skripkalar  tomonidan  bu  holat 
musiqaviysadolarga ohangdorlik va iliqlik bag'ishlaydi. 
Allegro molto 
 
 
 


62 
 
 
 
Yordamchi  partiya  nisbatan  bosiq,  nafis,  go'zaldir,  bunga*  xromatik  intonatsiyalar 
{nimpardalar  uyg'unligi)  sabab  bo'lgan.U  (B-dur)  parallel  major  tonalligida  yozilgan. 
Mazkur  mavzuko'p  tovushli  akkordli  fakturada  (ifodada)  berilgan.  Skripkalarningkuy 
ohanglari yog'och damli cholg'ulari (fleyta, goboy, 
klarnetlar) takrorlashadi. 
 
        Yakunlovchi  partiya  bosh  va  yordamchi  partiyalar  xususiyatlarini  umumlashtiradi 
hamda  B-dur  tonalligini  ta'kidlaydi.  Rivojlov  tonal  beqarorlik,  polifoniya  usullari  va 
ohangni ajratib ko’rsatishlarning qo'llanishi bilan ajralib turadi. Rivojlovningboshlanishi 
ohangdoshlikning  keskin  almashinuvi  bilan  belgilangan.Yorqin  B-dur  uzoq  minor 
tonalligi  fis-moll  bilan  almashinadi.Shunda  musiqa  g'amgin  tus  oladi.  Tonalliklarning 
almashinuvi,bayon  fakturasi  hamda  tovush  kuchining  ortib  borishimusiqaga  bezovta, 
ayni paytda, shiddatli tus beradi. 
Repriza  (qaytariq,  takror)ga  o'tish  asta-sekinlik  bilan  amalgaoshadi.  Orkestrning 
jarangdorligi  pasayadi  va  yuqori  registrda  puflab  chalinadigan  yog'och  cholg'u 
asboblarida  bosh  partiyadagi  mavzularning  dastlabki  intonatsiyasi  sol  minor  tonalligida 
engil chalinadi. 
       Ekspozitsiyadan  farqli  ravishda  reprizaning  barcha  mavzulari  asosiy  tonallik  —  g-
mollda  bayon  etilgan.  b-moll  tonalligida  melanxolik-noziklik  kasb  etadigan  yordamchi 
Download 11,92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   129




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish