Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

 
165 - САВОЛ: 
МЕТОДОЛОГИК КОМПОНЕНТ ДЕ-
ГАНДА НИМАНИ ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Методологик компонент – тадқиқот фаолиятининг 
концептуал ва назарий асосларини эгаллаш, педагогик муам-
моларни ҳал этишга замонавий нуқтаи назардан ёндашиш, 
ўзининг педагогик фалсафаси нуқтаи назари мавжудлиги. 
КЎРСАТМА: Ҳар доим ҳар қандай ижодкор ўз илмий 
тадқиқот ишини бажаришнинг оптимал вариантига эга бўлишини 
ўйлайди. Бунинг учун муаммони ҳал қилишнинг методологик 
компонентларига кучли эътибор бериш керак ва бу орқали 
тадқиқот ишининг илмийлиги кафолатланади.
 
166 - САВОЛ: 
МОНИТОРИНГ ДЕГАНДА НИМАНИ 
ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Мониторинг – корхона, муассаса, ташкилот ҳола-
тини ҳар томонлама баҳолаш ва унинг фаолияти самарадорлигини 
ошириш мақсадида махсус ташкил қилинган тизимли кузатув. 
Таълим - тарбия соҳасида мониторинг ўқув жараёни ва уни 
бошқаришнинг узлуксиз кузатувини олиб бориш. 
Мониторинг меъёрий ҳужжатлар юқори ташкилотларнинг 
буйруқ ва қарорлари ижроси ўз муддатида ҳамда қандай сифат ва 
даражада амалга оширилаётганлигини кузатув тизими. 
Мониторинг – бу таълим олувчиларнинг ўқитилиш дара-
жасини билиш учун тест ва ёзма ишлар асосида маълумотларни 
йиғиш усули, таълим натижаларининг даражасини таққослаш 
учун керак бўладиган маълумотлар мажмуидан иборатдир. 
Мониторинг – таълим жараёнининг кучли ва заиф 
томонларини яққол кўрсатиб берувчи параметр бўлиб, олинган 
рақамларни, маълумот ва кўрсаткичларни унумли таҳлил этиш, 
кўзланган мақсад сари босқичма-босқич, режали қадам босиш, 
самарали натижага эришиш заминини яратади. 
Мониторинг – таълим жараёнининг кетма-кетлиги бўйича 
ҳаракатлар траекториясидан сетлашишни баҳолаб борувчи ростлаш 
воситасидар. Жараён бўйича олинган рақамларни маълумот ва 
кўрсаткичларни таҳлил қилиш, режалаштирилган мақсад сари 

---

126 
босқичма-босқич, режали қадам босиш оптимал натижага эришиш 
замирини мониторинг ташкил этади. 
КЎРСАТМА: 1. Тадқиқотчи ўзи ижодий фаолияти бўйича 
тизимли ва илмий асосланган режани тузиб олиши керак ва унда 
илмий қадриятлар мониторинги эътиборга олиб борилса, ижоддаги 
самарадорлик таъминланади. 
2. Илмий тадқиқот ишида албатта, илмий қадриятлар мони-
торингига эътибор бериб бориш керак, чунки кейнинги барча илмий 
қадриятларга тегишли натижалар шулар асосида ташкил этилади.