Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

958 - САВОЛ: 
ЯКУНИЙ НАЗОРАТ ДЕГАНДА НИМАНИ 
ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Якуний назорат – бу умумий натижалар баҳоларини 
аниқлаш мақсадида ўтказилади. Бу босқичдаги назорат 
натижалари таълим олувчининг фанни ўзлаштиришини, 
ўқитувчининг касбий фаолияти бўйича ишини баҳолаш имконини 
беради. Бу орқали қаралаётган таълим-тарбия жараёнига хулоса 
ясашга имконият яратилади ва улар асосида таълим олувчига 
таълимнинг кейинги босқичига ўтишга даража берилади, 
ўқитувчига эса таълим-тарбия олиб боришида қайси ҳолатларга 
кўпроқ эътибор бериш лозимлиги ҳақидаги хулосаларни 
чиқаришга асос бўлади. 
КЎРСАТМА: 1. Илмий тадқиқот ишини олиб боришда катта 
ишланган ахборотлардан фойдаланишда тадқиқот мақсад 
вазифаларини амалга оширишда уларнинг яроқлилигига эътибор 
бериш керак. 
2.Эксперт тизимлардан самарали фойдаланишни ўйлаган 
тадқиқотчи ўзининг олиб борадиган илмий тадқиқот ишининг 
алгоритмик тизимини ёки мақсадлар кетма-кетлигини тузиб олиш 
керак ва уларнинг ҳар бир босқичида (қадамидаги) натижасини 

---

595 
назорат қилишда эксперт тизимдан фойдаланилса, мақсадга 
етишдаги четланишлар олди олинади. 
959 - САВОЛ: 
ЯКУНИЙ НАТИЖА ДЕГАНДА НИМАНИ 
ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Якуний натижалар қуйидагилардан иборат бўлиши 
мумкин: 

илмий тадқиқот иши туфайли ҳосил қилинган натижа-
ларнинг тадқиқот объекти ва мақсадини адекват акс эттиришини 
текширишга мезонлар ва тамойиллар тайёрлаш; 

тажриба – синов ишини ўтказишнинг босқичлари, мақсад ва 
вазифаларини тайёрлаш; 

натижаларнинг амалий аҳамиятини кўрсатувчи таққослама 
материаллар тайёрлаш; 

илмий натижалар бўйича мақола, услубий тавсиянома ва 
кўрсатма, ўқув қўлланма ва кўрсатма тайёрлаш; 

илмий 
ишланмалар 
бўйича 
патент, 
муаллифлик 
гувоҳномаси кабиларни олишга буюртмалар тайёрлаш; 

илмий изланиш ишини ёзиш ва унда муаллиф томонидан 
шакллантирилган, ривожлантирилган фикрларни баён қилиш ва 
шу кабилар. 
КЎРСАТМА: 1. Илмий тадқиқот ишини олиб боришда албатта 
барча назоратларга мунтазам равишда эътибор бериш керак 
бўлади ва бу билан ижодий фаолиятни мақсадга мувофиқ олиб 
боришга имконият яратилади. 
2. Илмий тадқиқот ишини олиб боришда унинг натижаси 
нимадан иборат бўлишлигига эътибор қаратиш керак ва шу 
асосида ижодий фаолиятни мувофиқлаштириш керак. Бу илмий 
тадқиқот иши жараёнида вақтни тежаш имкониятини беради.