Намду филология факультети ўзбек тили йўналиши магистранти Солихўжаева Ҳавасхон Зокиржоновнанинг “Наманган шаҳри микротопонимиясининг тарихий-лисоний тадқиқи” мавзуидаги магистрлик диссертацияси режаси

toponimiya  komissiyasining  tuzilgani,  uning  respublikada  toponimik  ob’ektlarga 

nom  berish  masalalari bilan  jiddiy  shug’ullana boshlagani, viloyat  tuman  va  yirik 

shaharlarda  ham  toponimiya  komissiyalari    tuzilgani  muhim  ahamiyatga  ega 

bo’ldi. 

---

 

37 

Respublikadagi  tabiiy-geografik  ob’ektlarga  nom  berish,  ular  nomini 

o’zgartirish, yangi bosqichma-bosqich amalga oshirila boshlandi. Bu tadbirlarning 

qabul  qilinishi  va  amalga  oshishida  O’zbekiston  Respublikasi  Vazirlar 

Mahkamasining  “O’zbekiston  Respublikasidagi  ma’muriy-hududiy  birliklar,  aholi 

punktlari,  tashkilotlar  va  boshqa  toponimik  ob’ektlarning  nomini  tartibga  solish 

to’g’risida” 1996-yil 31-mayda qabul qilingan qarori  va 203-sonli qarori bo’yicha 

Tavsiyalari  (1996-yil  31-iyul),  shuningdek,  “O’zbekiston  Respublikasida 

ma’muriy-hududiy  tuzilish,  toponimik  ob’ektlarga  nom  berish    va  ularning 

nomlarini  o’zgartirish  masalarini  hal  etish  tartibi  to’g’risida”gi    O’zbekiston 

Respublikasining 1996-yil 30-avgustdagi Qonuni  muhim ahamiyatga kasb etdi. 

Bu  borada  Namangan  viloyati  hokimligi,  jumladan,  shahar  va  tuman 

hokimliklaridagi toponimik komissiyalar tomonidan bir qator ibratli ishlar amalga 

oshirildi. Ular quyidagilarda yaqqol ko’rinadi: 

1.  Viloyat,  shahar  va  tumanlar,  jumladan,  Namangan  shahar  toponimik 

komissiyalari  muntazam  ish  olib  bordi  va  hozirga  qadar  ham  faoliyatini  davom 

ettirmoqda. 

Tarixiy  ahamiyatga  molik  nomlarni  tiklash,  eski  tuzum  bilan  bog’liq 

nomlarning joylardagi saqlanib qolgan qoldiqlarini tugatish, joy nomlarini davlat 

tili    o’zbek  tilida,  hozirgi  joriy  yozuvda  yozish  an’anasi  amaliyotga  kirdi.  Bu, 

albatta,  Namangan  shahri  toponimiyasida  bir  qator  ijobiy  o’zgarishlarga  sabab 

bo’ldi. Masalan, Namangan shahar mahalla fuqarolar yig’inlarining eski nomlari 

milliy,  tarixiy,  aholi  talabiga  mos  nomlar  bilan  almashtirildi.  Biz  buni  quyidagi 

jadvalda berdik.  

2.  Viloyatdagi bir qator toponimalar almashtirildi: Naymancha ( avvalgi 

O.  Jo’raboev  ko’chasi),  Lashkar(  avvalgi  T.  Shermatov  ko’chasi),  Olti  og’ayni 

(avvalgi  I.  Nabiev  ko’chasi),  Olchinmozor  (To’ra.t.  avvalgi  M.  Haqnazarov 

ko’chasi),  Chuqurko’cha  (To’ra.t.  avvalgi  S.Budyoniy  ko’chasi),    Arg’amchilik 

(To’ra.t.  avvalgi  R.  To’raboev  ko’chasi),  Buloqboshi  (Chor.  t.  avvalgi  S. 

Rahimov  ko’chasi),  Qirqqiz  (Chor.  t.  avvalgi  H.  Olimjon  ko’chasi),  Sultonsaid 

(avvalgi  S.  Rahimov  ko’chasi),    Eshonko’cha  (  avvalgi  U.  Yusupov  ko’chasi), 

---

 

38 

Yangitong  (  Nor.  t.  avvalgi  U.  Yusupov  MFY),  Obod(To’ra.t.  avvalgi  G’alaba 

MFY)   kabi. 

Shu  jumladan,  shahardagi  faqat  ko’cha  va  mahalla  nomlari  emas,  bir  qator 

madaniy ob’ekt nomlari, jumladan, V.I. Lenin nomli markaziy  kutubxona Nodira, 

“Udarnik”  bosmaxonasi  Ibrat,  Pushkin  nomli  madaniyat  va  istirohat  bog’i