Rus rezat kesmoq soʻzidan har xil shaklli detallarning ichki yoki tashqi sirtiga

---

Rezba

Rezba (rus. rezat — kesmoq soʻzidan) — har xil shaklli detallarning ichki yoki tashqi sirtiga

oʻyilgan ariqcha va boʻrtmalar. Mashina detallari, mexanizmlar, asboblar, apparatlar,

inshootlarning qismlari va detallarni biriktirish uchun ishlatiladi. Ariqcha va boʻrtmalarning

shakliga qarab, uchburchak, toʻgʻri toʻrtburchak, trapetseidal, tirak, truba; oʻlchov tizimiga

koʻra, metrik va dyuym; kirim soniga qarab, 1,2 va koʻp kirimli; detalning oʻiilgan sirtiga va

yoʻnalishiga qarab, tashqi (vint, bolt va boshqalar) va ichki (gayka) xillarga, oʻramning

yoʻnalishiga (chapdan oʻngga yoki oʻngdan chapga) qarab, oʻnaqay va chapaqay xillarga

boʻlinadi. R.ning ikki qoʻshni boʻrtmasi yoki ariqchasi orasidagi masofa (S) R. qadami deyiladi.

U oʻzgarmas (ravon) va kattalashib boradigan boʻlishi mumkin.

R.ni qoʻlda (plashka, metchik bilan), metall kesish stanoklarida (maxsus moslama — kesish

kallagi oʻrnatib), oʻyish va kesish stanoklarida ochish mumkin. R. oʻyish stanogi bosym

taʼsirida tashqi R. oʻyish uchun ishlatiladi. Yassi va dumaloq qurolli xillari bor. Bunda

zagotovka sirtidan qirindi olinmaydi. R. metall kesish stanogida tashqi hamda ichki R. kesish

mumkin. Bunda plashka yoki keskichlar yordamida zagotovka sirtidan kirindi olinadi. R.

qirqish keskichlari oʻrnatilgan kallaklar bilan R. ochishning uyurma usuli keng tarqalgan. Bu

usulda kallaklar detalga nisbatan ekssentrik tarzda joylashtiriladi. Detal kallakning bir

aylanishiga mos ravishda R. kadamiga teng oʻq boʻyicha suriladi.

R. elementlari (tashki, ichki va oʻrta diametri, qadami va boshqalar) R. oʻlchash asboblari va

qurollari yordamida tekshiriladi. Bular: kalibrlar, mikrometr, rezbomer, R. andazalari, sinus

lineykalar, mikroskop, optimetr, proyektor va boshqa 

[1]

1. 

OʻzME

. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Manbalar

---

  Soʻnggi tahrir 6 yillar avval Ximik1991Bot tomonidan amalga oshirildi  

Matndan CC BY-SA 3.0  litsenziyasi boʻyicha

foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan

boʻlsa).

Bu maqolada 

boshqa til boʻlimlariga ishorat

 yoʻq. 

Siz ularni topib va ushbu maqolaga qoʻshib, loyihaga yordam berishingiz mumkin.

 

 

Ko‘proq o‘rganish

Ushbu maqolada 

Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi

 (2000-2005)

maʼlumotlaridan foydalanilgan.

 

 

Ushbu maqola 

chaladir

. Siz uni 

boyitib, (https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Rezba&

action=edit)

 

Vikipediyaga

 yordam berishingiz mumkin. 

Bu andozani 

aniqrogʻiga

 almashtirish kerak.

"

https://uz.wikipedia.org/w/inde

x.php?title=Rezba&oldid=1815745

" 

dan olindi