Umumiy o‘rta ta’limning davlat ta’lim standarti va o‘quv dasturi

Lingvistik kompetensiya:  
so‘zlarning  tovush  tarkibini  orfoepik  jihatdan  to‘g‘ri  shakllantira  oladi; 
gapning  ifoda  maqsadiga  ko‘ra  turlarini  farqlay  oladi  va  yozma  nutqda  o‘rinli 
qo‘llay oladi.  
NUTQ O‘STIRISH 
 Nutq,  matn  va  gapni  farqlash;  og‘zaki  va  yozma  nutqni  o‘stirishni  to‘g‘ri 
shakllantirish; matn mazmunini qayta hikoyalatish; matndagi asosiy fikrni aniqlay 
olish;  matnning  tuzilishini  aniqlash,  uni  qismlarga  ajratish;  ular  orasidagi 
bog‘lanishni izohlay olish; matnga sarlavha topish.  
Bayon.  Berilgan  matn  asosida  hikoya  yozish;  muhokama  va  tasvir  janri 
elementlari  qatnashgan  bayon  yozish;  matnni  qisqartirib,  ijodiy  qayta  hikoyalash 
asosida bayon yozish; tanlab qayta hikoyalash asosida bayon yozish.  
Bayon  va  kichik  hikoyalarga  tasvir  va  muhokama  tufayli  hosil  bo‘lgan 
fikrlardan asta-sekin ikki-uch jumladan qo‘shib borish.  
Ijodiy  matn.  Qismli  (qismlarga  ajratib  berilgan)  rasmlar  va  mavzular  bitta 
rasmda  ifoda  etilgan  ko‘rinish  asosida,  shuningdek,  o‘qilgan,  kuzatilgan, 

---

 
75
eshitilgan,  ko‘rilgan  voqea  va  hodisalar  asosida  material  to‘plash,  reja  va  shu 
asosida  kichik  hikoya  yozish;  bayon  rejasini  tuzishda  o‘quvchilarni  mustaqil 
fikrlashga yo‘llash.  
O‘z  ishlari  va  hayotlari  haqida  do‘stlariga  xat  yozish.  Ota-onasi,  ustozi 
hamda  o‘rtoqlariga og‘zaki va yozma tabriknoma tayyorlash.