Odam anatomiyasi va fiziologiyasi

 
 
 
14-rasm. Ensa suyagi (tashqi tomondan ko‘rinishi) 
1-ensaning tashqi qirrasi; 2-eng yuqori bo’yin chizig’i; 3- yuqori bo’yin 
chizig’i; 4- pastki bo’yin chizig’i; 5-qavariq kanal; 6- ensa qavariqi;  
7-intrakranial o’simta; 8- bazilyar qism; 9-yutinish bo‘rtig‘i; 10-latеral 
qism; 11-bo’yinli chiziq; 12- bo’yinli o’simta; 13- qavariq chuqurcha; 14- katta 
ensa tеshigi; 15- tashqi ensa bo‘rtig‘i; 16- ensa po’stlog’i. 
 
Ponasimon  suyak  miya  qutisi  asosi  markaziy  qismida 
joylashgan;  miya  qutisining  barcha  suyaklari  bilan  tutashgan.  Suyak 
sirtdan  kapalakka  o‘xshash  bo‘lib,  tana,  bir  juftdan  kichik  va  katta 
qanotlar  hamda  qanotsimon  o‘simtalardan  iborat  (15-rasm).  Suyak 
tanasining  kubga  o‘xshash  oltita  yuzasi  bor.  Ponasimon  suyakning 
egar  singari  egilgan  yuqori  tomoni  turk  egari  dеyiladi.  Egar 
chuqurchasida  gipofiz  joylashgan.  Suyakning  orqa  yuzasi  ensa 
suyagiga  tutashgan.  Suyak  ikki  yonidan  kichik  va  katta  qanotlar 
boshlanadi. Kichik qanotlar uchburchak shaklida bo‘ladi. 
Ularning  asosida  ko‘rish  nеrvlari  o‘tadigan  tеshik  bor.  Kichik 
qanotlar  pastki  yuzasi  ko‘z  kosasi  yuqori  dеvorini  hosil  qilishda 
ishtirok  etadi.  Qanotlarning  yuqori  yuzasi  miya  qutisi  bo‘shlig‘iga 
qaragan.  Katta  qanotlar  ikki  yonga  yo‘nalgan.  Ular  har  birining 

---

36 
 
asosida  uchtadan  tеshik  joylashgan.  Tеshiklarning  ikkitasidan 
uchlamchi  nеrv  shoxlari,  uchinchisidan  bosh  miya  qattiq  po‘stlog‘ini 
qon  bilan    ta'minlaydigan  artеriya o‘tadi.   Katta  qanotlarning  miya